Тирандарҙы хөрмәтләмәгеҙ!
Психологияла һәм хоҡуҡта тиранлыҡ — ул юғарыраҡ вазифа биләгән йәки властьлы кешене, ғәҙәттә, теләгәнен эшләргә мәжбүр итеү маҡсатында, йоғонто яһау, йәберләү йәки ҡурҡытыу акты. Был хәл туранан-тура һүҙ йәки физик көс ҡулланыуҙы үҙ эсенә ала, шулай уҡ теләгәнен эшләргә теләмәгән кешене мәжбүр итеү, ҡурҡытыу йәки уны манипуляциялау кеүек нескә ысулдарҙы ла үҙ эсенә ала. Ислам; йәберләүгә, тиранияға, тәкәбберлеккә һәм тупаҫлыҡҡа түҙмәй. Ул матур һүҙҙәрҙе һәм матур стилде өҫтөн күрә һәм өҫтөнлөк бирә. Тиран – иҙеүселәрҙе (золомсыларҙы) — Ислам дине дошман итеп күрә. Ул тиранлыҡ, ғәҙелһеҙлек, һуғыш тыуҙырыусы, кешелекһеҙ эшмәкәрлеккә алып барыусы, баҫҡынсы, язалаусы, талаусы йәки эксплуататор булған һәр төрлө ғәмәлде, кешене, төркөмдө, өммәтте, ойошманы, йәмғиәтте, дәүләтте, структураны, системаны йәки заговорҙы дошман тип иғлан итә һәм диндарҙарҙы иҫкәртә; Ислам уларға бөтә көстәрен, шул иҫәптән һуғыш саралары менән дә көрәшергә ҡуша, был хәлде төҙәтер өсөн. Тиранлыҡ менән көрәш мотлаҡ. Читать далее
Архив рубрики: Ғибрәтле ҡиссалар, хикәйәттәр, вәғәздәр
70 йәшкә етеп...
70 йәшкә етеп...
Никах йә бала тыуыу айҡанлы үткәрелгән тантаналар һәм йыйылыштар гонаһ гәмәлдәрҙән түгел. Гонаһ был осрашыуҙарҙағы тәртибебеҙҙән килеп сығырға мөмкин.
Кешеләр берәр көн айҡанлы йыйылһа, хәләл ризыҡ ашаһалар, матур итеп аралашһалар, йәшәгән ваҡыттарын барлап, тормоштағы тағы бер япраҡ өҙөлөп төшкәнен, тағы бер йыл үткәнен иҫләп, файҙалы әңгәмәләр менән үткәреүҙәренән ни зыян? Әгәр уларҙың был күңел асыуҙары гонаһлы булмаһа, әлбиттә, бындай туй йәки тыуған көн байрамдарында бер ниндәй ҙә харам юҡ. Бер ниндәй насарлыҡтар булмаясаҡ. Әллә беҙ көнөнә өс тапҡыр күмәкләп, ашау-эсеү табынына ултырмайбыҙмы ни? Иртәнге йоҡонан уянып, Аллаһ Тәғәлә беҙҙе яңынан был көнгә тыуҙырҙы тип, ҡыуанып, көс-ҡеүәт өсөн, биргән ризығын ғәилә менән йыйылып, ашаһаҡ – был яман ғәмәлдәрҙән һаналамы? Күмәкләп ултырышып табын ҡорһаҡ, был ҡылығыбыҙ Ураҙа һәм Ҡорбан ғәйете байрамдарынан үтеп китәме әллә?
Тереләй күмелгәндәр!
ҡәбер
Тереләй күмелгәндәр!
Эй әҙәм балаһы! Мәрхүм – мәрхүмә ата-әсәң, әреуах туғандарың, был донъянан үткән ғәзиз балаларың тереләй күмелгән икәнен беләһеңме? (Бында балалар тиеп, 12 йәштән үткән, бәлиғ булған балалар хаҡында, улар ҡылынған гонаһлары өсөн яуап бирер, ә был йәшкә тиклем вафат булған балаларҙың урыны ожмаҡта, иншаАллаһ, уларҙың гонаһлары һаналмай). Нисек инде тереләй күмелгән?. Улар бит үлделәр ҙә ләбәһә! Әммә уларҙы ерләгән ваҡытта улар тере ине...
Әйтәйек, һеҙ түшәктә ятаһығыҙ!.. Ваҡыт-ваҡыты менән был тормоштоң аҙағы етеүен аңлайһың. Ҡайһы берҙә һеҙ хыял күренешенә сумаһығыҙ. Ҡайһы бер иҫке хәтирәләр, ҡайһы бер яңы өмөттәр... Читать далее
Ҡәһәрләнгән йәмғиәт
Ҡәһәрләнгән йәмғиәт
Бөгөн йәшәп ятҡан илебеҙҙең йәмғиәте генә түгел, ә бар донъя Аллаһ Тәғәлә тарафынан ҡәһәрләнә һәм шул арҡала ахыр замандың ауыр һынауҙарын елкәбеҙҙә татыр кәрәк икәнен бик күптәр төшөнмәй. Аллаһ Тәғәләнең Ҡөръән аяттарында, Пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәд ғәләйһиссәләм хәҙистәрендә аныҡ итеп, шул замандар килер, үҙҙәрен мосолман, иманлы итеп һанағандар Иблистең юлында булырҙар тиелә. Быға миҫал итеп, үҙ йәшәгән йәмғиәттәрен маҡтарҙар, тирандарына эйәрерҙәр тиелә.
Ысынында шулай, халҡына тура юл күрһәтер өсөн тәғәйләнгән имамдар, мөхтәсибтәр, мөфтийҙәр ил башында торған тирандарын хөрмәт итәләр. Аллаһ Тәғәлә, Мөхәммәд пәйғәмбәр алдашыуға, боҙоҡлоҡҡа, тиранияға ҡоролған йәмғиәтте хуплағыҙ тигәнме? Имамдарҙың, мөхтәсибтәрҙең ҡайһы берҙәре, наҙандарын әйтеп тормайым, беҙ йәшәп ятҡан социаль йәмғиәт ыңғайына йәшәргә тейешбеҙ тиҙәр. Ел ҡайһы яҡҡа иҫә, шул яҡҡа яраҡлашырға тейешбеҙ тиҙәр. Икенсе төрлө әйткәндә, динебеҙҙе үҫтерергә мөмкинлек бирәләр икән, ҡыҫмайҙар, иркенлектәбеҙ икән, ни эшләп ҡаршы сығырға? Читать далее
Эт һәм мосолман
Эт һәм мосолман
япон әҙәме эт ҡиәфәтендә
Бер нисә көн элек эттәр тураһында яҙған мәҡәләм, ҡайһы бер муллалар һәм үҙҙәрен мосолманға һанағандар араһында ризаһыҙлыҡ тыуҙырҙы. Нисек инде, ата-бабаларыбыҙ быға тиклем ҡапҡа эсендә, эт тигән Аллаһ мәхлүген тотоп, аҫрап килгәндә, бөгөн ул бар яҡтан кәрәкле: өй һаҡлаған, һуғыштарға геройҙарса хәрбиләр менән ҡатнашҡан, илебеҙҙең границаларын һаҡлаған һәм башҡаһы... “ҡәҙерле этте» ҡапҡанан сығарып ташларға әй? Был этте Аллаһ нимә өсөн яралтҡан? Читать далее
Күҙ тейеү һәм көнләшеү
Күҙ тейеү һәм көнләшеү
Пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәд ғәләйһис-сәләм: «Был ауыр сирҙәргә күҙ тейеү һәм көнсөллөк инә», — тигән.
Күҙ тейеү — ул кешенең нимәгәлер ғәжәпләнеп йәки яманлығы арҡаһында ҡараған күҙ ҡарашы. Был ҡараш күҙҙән бер нимәлер сығара, әйберҙе зарарлай һәм уға йоғонто яһай. Имам Абдул Ҡаййум был хаҡта былай тигән: ул быны атылған уҡтарға йәки күҙгә күренмәгән бәләкәй киҫәксәләргә оҡшатты, йәки, бөгөнгө көндә билдәле булған ҡорамал, мәҫәлән, пульт, баҫҡанда сигналдар ебәрә һәм икенсе осондағы әйбергә тәьҫир итә. Мәҫәлән, әгәр унда ҡоролмалар ҡуйылған булһа һәм һеҙ был пульттағы төймәгә баҫһағыҙ, был ҡоролма шул урында операция яһар ине. Шулай итеп, сигнал сыға һәм икенсе яҡтағы ҡоролмаға йоғонто яһай һәм ул операция башҡара, һәм бына был күҙҙән, был кешенең күҙ тәрәнлегенән сыҡҡан, күҙгә күренмәгән киҫәксәләр кешегә йәки улар йүнәлтелгән әйбергә йоғонто яһай. Читать далее
Ҡан баҙары
Ҡан баҙары
Тоҡтомалдан ергә төштө
Бер-бер артлы бомбалар,
Бер поезд булған һәләк һәм
Бер ауылда ҙур пожар.
Йөҙ вә мең саҡрым һуҙылған
Киң фронтта ҡан аға,
Йәнҡыярҙар унда асҡан
Ит вә ҡандан ҙур баҙар!
Ҙур пожар, ҡандан баҙар!.. Читать далее
Яман күҙҙән таш...
Яман күҙҙән таш...
«Яман күҙҙән таш сатнай» һәм «яман һүҙҙән таш сатнай» тигән мәҡәлләләрҙән сығып күҙ тейеүҙән, ауыр һүҙҙәрҙән оригиналь, тәбиғи таштар һаҡлаймы? Ауыр, насар, боҙоҡ һүҙҙәребеҙҙә ҡайҙалыр насар энергия булып йыйыла бит. Һәм быны иҫбатлап, ике яҡ яурыныбыҙҙа ултырған фәрештәләр, һәр ҡылығыбыҙҙы яҙып, туплап бармаймы?
Тәбиғи таштар тураһында мәҡәләне Мәккә ҡалаһындағы Ҡара Таштан башлайыҡ. Ҡара Таш — диаметры 18-19 см булған ҡара, ялтыр һәм мөбәрәк яхонт, ул Ибраһим пәйғәмбәр ғәләйһиссәләм тарафынан Ҡәғбә төҙөгән ваҡытта уның мөйөшөнә тауафты ҡайҙан башларға кәрәклеген билдәләү өсөн ҡуйылған. Хаж ғибәҙәтенең төп шарттарынан береһе булып Ҡәғбә тирәләй әйләнеп сығыу, йәғни тауаф ҡылыу тора. Читать далее
Күҙеңде тый!
Күҙеңде тый!
ИншаАллаһ, Аллаһ Тәғәлә насип иткәс, Ҡояшыбыҙҙың салт нурын, матур яҙҙың йылы көндәрен дә, Раббыбыҙҙың мөғжизәһе менән терелгән тәбиғәтте: үҫемлек, урман ҡырҙарҙы, сикһеҙ тере йән эйәләрен: бөжәк-ҡорттарын, осар ҡоштары ҡайтып уларҙың тауыштарын, һандуғастарҙың һайрауын һәм башҡа ҡышҡы һалҡындан терелгән ғәләмгә бар нәмәнең шатланыуын үҙ күҙҙәребеҙ менән һоҡланырға һәм ишетергә тура килә.
Әммә, көҙгө һәм ҡышҡы миҙгелдәрҙә яланғас ҡалған тау-ҡыр, ағастар япраҡтар һәм үләндәр менән йәшелеккә күмелеп күңелдәребеҙҙә шатлыҡ хистәре уятһа, эргәләребеҙҙәге хөрмәт иткән һәм яратҡан ҡатын-ҡыҙҙарыбыҙ Ислам ҡанундарын белмәүе арҡаһында йылы көндәргә наҙланып өҫ-баш кейемдәрен алмаштырып, еңел кейемдә, хатта шәрә ҡала тиерлек.
Ислам динебеҙ, шәриғәтебеҙ ҡатын-ҡыҙҙарҙы тән өлөштәрен һәм ярым яланғас, шәрә йөрөүҙәрен тыя тип яу һалабыҙҙа ул, тик ни өсөн? Беҙ барыбыҙҙа беҙҙең йәмғиәттә әхләҡ-әҙәп ҡағиҙәләре юҡ, балалар өлкәндәрҙе хөрмәт итмәй, кешеләр боҙолдо һәм башҡаһы тип, уны хәл итеү сығанағын эҙләйбеҙ. Читать далее
Әүлиә, «Мәһди ахырзаман имамы»
Әүлиә, «Мәһди ахырзаман имамы»
Әбей батша
Һеҙҙең иғтибарға Әүлиә Шәйех Мехмет Әдил ән-Наҡшбәндинең «Берҙәм донъя тәртибе» тигән вәғәзенең тәржемәһен ентекләп уҡырға тәҡдим итәм.
Әссәләмү ғәләйкүм уа рәхмәтуллаһи үә бәрәкәтүһү,
Әғүҙү билләһи минәш-шайтанир раджим, Бисмил-лләһи-ррәхмани-ррәхим!
Үәссәләтү үәссәләмү ғәләә Рәсүлинә Мөхәммәдин, сәйҙул әүәлинә үәл әхирин
Мәдәд йә Рәсүлуллаһ, Мәдәд йә әсхәбиһи Рәсүлуллаһ, Мәдәд йә Мәшәйихинә,
Шәйех Ғабдулла Дағстани, шәйех Назим Әл-Хаҡҡани. Дәстур.
Тәрикәтунәс сөхбә, үәл хәйрү фил джәмиһә.
Аллаһ Тәғәлә Ҡөрьәндә Исраиль (Израиль) улдарына мөрәжәғәт итә һәм улар тураһында миҫалдар килтерә. Улар менән нимә булғанын һәм нисек йәшәүе тураһында күп аяттар бар. Ни өсөн? Сөнки Аллаһ улар хаҡында хәстәрлек күрҙе, уларҙы башҡаларҙан өҫтөн ҡуйҙы һәм уларға күп пәйғәмбәрҙәр ебәрҙе. Исраиль балаларының ғилеме башҡа милләттәрҙең белеме менән сағыштырғанда күпкә юғарыраҡ. Аллаһ уларҙы сәнғәттәге кешеләр араһында, бөтә нәмәлә лә хөрмәт итте, юғары күтәрҙе. Читать далее