Ғәҙеллек (справедливость) ҡайҙа?
Ғәҙел, ғәҙеллек (ғәр. عدل — ғәҙеллек, намыҫлылыҡ) — киң мәғәнәлә шәхесте әхлаҡи баһалау категорияһын аңлатҡан ислам термины, ул ғәҙеллекте һәм дөрөҫлөктө күҙ уңында тота. Әҙәм заты ҡәбилә осоронда берләшкәндә үк ғәҙеллеккә ынтылған. Ғәҙеллек – йәмғиәттең беренсе ташы, нигеҙе. Шуға ла кеше дәүләттән дә һәр саҡ ғәҙел ҡараш көтә һәм дөрөҫ көтә. Үҙ халҡына ҡарата ил эшкәрҙәренең тоғролоғо юҡ икән, ул дәүләттең нимәгә кәрәге бар? Көн-төнө барған намыҫһыҙлыҡ, ялған, урлашыуҙар, алдашыуҙар, коррупциялар илдең идаралығын аҙырған. Әле генә ауып ҡалған социализмдың ғәҙеллектәренән ситкә тайпылып, коммунистәр суҡынып, единоросс булып китеүҙәре илдә тәртип, намыҫлылыҡ, хаҡлыҡ, дөрөҫлөк урынлаштырҙымы? Читать далее
Архив метки: ялған
Киләсәк хәлебеҙ
Шейх Мөхәммәт Нәҙим әл-Хаҡҡани әр-Раббани
Киләсәк хәлебеҙ
1983 йылдың 5 октябры, төнгө сменала колхоздың баҫыуың ДТ-75 тракторы менән һөрәм. Көндө ҡапыл һыуытып ебәреп, алда тракторҙың фар яҡтыһында ап-аҡ эре ҡар яуып баҫыуҙы ағарта, арта инде һуҡҡа аҡтарған ҡара бураҙна ҡала. Ошо ғүмеребеҙҙең ағында ла һәм ҡараһында ла йәшәп тормоштың асылына төшөндөкме һуң әле?
Ошо йылдың 16 октябрендә Совет армияһы сафына саҡырылдым. Өфөнән бер аҙна ялға кире ҡайтарылып 28 көнө тимер юлы вокзалынан инде Анапа ҡалаһына моряк-пограничниктәр мәктәбенә юландыҡ. Ауылдың, мәктәптең һәм профтехучилищенең бөтә китап-журналдарың уҡыған, тик Лениндың һәм Сталиндың — «миндә – мин» тигән томдарын тотоп ҡарап, уҡымаған һәм һәр саҡ йылмайып йөрөгән егеттең ҙур донъяға сығыуы башланды... Читать далее
Л.Н.Толстой: Урыҫ хөкүмәтенең ялғаны
Лев Николаевич Толстой: Урыҫ хөкүмәтенең ялғаны
Батша, төп яуаплы кеше, ғәскәрҙәргә парадтар яһауын дауам итә, рәхмәт әйтә, бүләкләй, дәртләндерә, запастағыларҙы мобилизациялау тураһында указ сығара. Тоғро ялағайҙары ҡабат һәм ҡабат үҙҙәренең яратҡан монархы өсөн үҙҙәренең мөлкәтен һәм ғүмерен бирергә әҙер, әммә тик һүҙҙә генә. Үҙҙәре иһә, бер-береһе алдында һүҙҙә түгел, ә ғәмәлдә айырылып торорға теләп, ғәиләләрҙән аталарын айыралар, уларҙы етем ҡалдырып туҡландырыусыларҙы һуйыуға ебәрергә әҙерләйҙәр. Гәзитселәр, урыҫтарҙың хәле насарыраҡ булған һайын, хурлыҡлы еңелеүҙәрҙе еңеүҙәргә әйләндереп, намыҫһыҙыраҡ алдашалар, бер кемдең дә уларҙың ялғанын кире ҡаҡмаясағын белеп, яҙылыу һәм һатыу өсөн аҡсаны тыныс ҡына йыялар.
Һуғышҡа халыҡтың аҡсаһы һәм хеҙмәте күберәк барған һайын, төрлө начальниктар һәм мутлашыусылар күберәк талай, бер кемдең дә уларҙы ғәйепләмәүен белеп, сөнки барыһы ла талай. Хәрбиҙәр, үлтереү өсөн тәрбиәләнеүселәр, тиҫтәләгән йылдар буйы кешелекһеҙлектә, тупаҫлыҡ һәм ғәмһеҙлек мәктәбендә үткәргәндәр шатлана, уларға аҡса бик күп өҫтәлә һәм үлтерелгәндәр улар өсөн өҫкә үрләргә вакансия аса. Читать далее
Ҡайҙа хаҡлыҡ, ҡайҙа ялған?
Ҡайҙа хаҡлыҡ, ҡайҙа ялған?
Нәҡшбәндийә тәриҡәтенең әүлиә Шәйех Мөхәммәт Нәзим әл-Хаҡҡани әр–Раббани тарафынан һөйләнгән вәғәҙ һеҙҙең иғтибарығыҙға. Уның улы әүлиә Шәйех Мехмет хәҙрәт Кипр утрауында йәшәй. Ул беҙҙең тарафҡа ике тапҡыр килеп ҡайты. Был вәғәҙҙең эстәлеге бөгөн илдә барған болғанышты аңламаған иманлы, үҙҙәрен мосолман тигән әҙәмдәргә бик ҡағыла. Мөфтийҙәргә тиклем һаҙлыҡҡа батып, ялғанды хаҡ итеп, дөрөҫлөктө алдашыу тиеп, ысынбарлыҡта үҙ вазифаларын һаҡлап ҡалыу өсөн тырышҡан һәм был ҡырылышта һәләк булған аңһыҙҙарға йәннәт булырмы? Нисек улар бер туҡтауһыҙ ил башы ауыҙынан сыҡҡан тиҫтәләрсә ялғанды, алдаҡсы һүҙҙәрҙе Ҡөръәнгә, Аллаһыға һылтанып аңлатыр? Йә мөьмин мосолман ҡәрҙәш, 20 йылдан ашыу алдаҡсы ауыҙынан сыҡҡан һәм бөтә донъя ишеткән йөҙ тиҫтәләрсә ялғанды аҡлай алаңмы? Йәшәгән донъябыҙ яҡшырып ҡалды тиеңме? Шулай итеп хаҡлыҡты фани донъя рәхәтлегенә һатыңмы, Аллаһ Тәғәләгә ҡаршы сығып? Читать далее
Ялғанға инаныу!
Ялғанға инаныу!
Был фани донъябыҙҙа ялғанға инаныу, ялғанға ышаныу, алдаҡ һәм боҙоҡлоҡҡа ҡоролған тормошобоҙҙа әҙәм балаларының, шул иҫәптән үҙҙәрен мосолманға һанаған әҙәмдәрҙең һаҙлыҡҡа батҡандарын күрәбеҙ. Берәүҙәре белемһеҙлектәре арҡаһында, икенселәре алған ғилемдәренән фәтүә алмай ике йөҙлөлөккә – монафиҡлыҡҡа баталар. Көнө-төнө барған ялғанды ысынбарлыҡ итеп, донъяларын имеш дошмандан һаҡлайҙар. Үткән вәғәҙҙәрҙә был Дәджәл фетнәһенең репетицияһы икәнен аныҡ аңлатҡайным.
Мәүләнә Йәләлетдин Руминың «Мөхәббәт һәм Мәғрифәт», «Мөхәббәт сере» китабтарынан алынған өҙөктәрҙе файҙаланып төҙөлгән вәғәҙҙе уҡып үтәйек.
أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا
Ә фәләә йәтәдәббәруунәл-Ҡур'әәнә әм ғәләә ҡулүүбин әҡфәәлүһәә.
«Улар Ҡөрьәнде аңламайҙармы? Әллә уларҙың күңеленә йоҙаҡ һалынғанмы?» (Мөхәммәд, 24). Читать далее
Ялған, ялғансылыҡ
Ялған, ялғансылыҡ
Ялған һүҙҙәр таратҡан ялғансылыҡ күренештәренә беҙ йыш тап булабыҙ. Ҡайһы бер әҙәмдәр башҡаларға ҡарата әллә көнсөлөктән, әллә инде күрә алмауҙан алдыҡ, уйҙырма, ялған һүҙҙәр тараталар. Һәр кем тиерлек берәүҙең үҙенә ҡарата ялған һүҙҙәрен ишеткәне барҙыр. Бер яҡтан иманһыҙҙар шундай бысраҡ эш менән булышһалар, икенсе яҡтан үҙен иманлы тип атаған, үҙен мосолман тип һанаған кешенәндә ишетергә мөмкин. Булмаҫ тиһәгеҙ, бына әле үҙен РБ ДУМ мөхтәсибе тип йөрөткән әҙәмдең бер ни сәбәпһеҙ миңә ғәйеп яғып бер бәләкәй генә интернет комментариендә биш-алты ялған ҡыҫтырған. Мөхәммәд ғәләйһисәләмдең замандашы, сәхәбә Абдуллаһ ибн Джәрад Пәйғәмбәребеҙҙән: «Мөьмин кеше зина ҡылырмы?» — тип һораған. «Бәлки, ҡылыр», — тигән ул. «Ялған һөйләрме һуң?» — тип һораған. Пәйғәмбәребеҙ: «Юҡ, һөйләмәҫ», — тине һәм Ҡөръәндә: «Фәҡәт иман килтермәгәндәр генә ялған һөйләр», — тигән аятты уҡыны.
إِنَّمَا يَفْتَرِي الْكَذِبَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْكَاذِبُونَ
«Иннәмәә йәфтәрил-кәҙибә-лләҙиинә ләә йүьминүүнә би'әәйәәти-лләәһи үә үләә'икә һүмүл-кәәҙибүүн». Читать далее