Тәһлил 

                      Тәһлил әйтеү тәртибе
     Һәр мосолман кеше көнөнә иң кәмендә йөҙ мәртәбә “Ләә иләәһә иләллааһү Мөхәммәдүр — расүүлуллаааһ”, тип тәһлил әйтергә бурыслы. Кеше үлеп барғанда, йәғни һуңғы һулыш алғанда: “Ләә иләәһә илләллааһ”, Аллаһ Бер, Аллаһ Бөйөк, Аллаһынан башҡа илләһи юҡ, — тип әйтергә тейеш. Сөнки был изге һүҙҙәрҙе ғүмерендә бер генә тапҡыр әйтһә лә, кеше тамуҡта мәңге янмаясаҡ, йәннәткә инәсәк.
     Мәйетте йыуып, кәфенләп зыяратҡа әҙерләп ҡуйғас, бөтөн йыйылған туғандарына, ҡәрҙәштәренә, яҡын дуҫ-иштәренә мәйет менән уны ҡарап, һаубулашырға кәрәк. Унан һуң мәйеттең башын кәфенлек менән ҡаплап, бәйләп мәйеттең эргәһенә Ҡөръән уҡыусы ултыра (Ауылдың имам-хатыйбы, йәки уны алмаштырған мулла) һәм башҡалар ҙа ултырышалар, урын етмәһә баҫып та торорға ярай. Читать далее →

                                 Мәйет тәрбиәләү тәртибе

   Беҙҙең был йәшәгән донъябыҙ фәниҙыр. Аллаһ Тәғәлә беҙҙе ошо әлеге донъяға ебәреп һынай. Иртәнме, бөгөнме, беҙ мәңге әхирәт тормошона ҡайтабыҙ. Һәр йәшәгән үлер. Үлем хаҡтыр. Ул бер көн беҙгә лә киләсәк. Ҡөрьәндә Аллаһ : “Йән ташыған һәр барлыҡ үлемде татыясаҡтыр”, — тип әйтә (“Әнбия” сүрәне , 35-се аят). Динебеҙ аңлатҡанса, үлеп кенә юҡ булмайбыҙ. Киреһенсә, үлем яңы бер тормошты башлай. Ҡиәммәт көнөнә тиклем ҡәбер ғазабындамы, әллә ваҡытлыса икенсе тормоштамы? Быныһын Аллаһ Тәғәлә ҡылған ғәмәл-ғибәҙҙәттәргә ҡарап билдәйәсәк. Донъяла мәңге йәшәгән бер барлыҡ та юҡтыр, һәр йәнле зат вафат була. Үлем менән арабыҙҙан айырылғандар мәңге юғалып китмәйҙәр. Улар беҙҙән әүүәл юлға сығалар һәм билгеле бер урында беҙҙе көтөп торалар. Үлем менән әхирәт тормошоның ишеге асыла. Был ишектән мәңге йортҡа инәбеҙ. Был йорттоң ишеге ҡәберҙер. Шулай булғас, мәңге тормошобоҙ өсөн был донъяла әҙерлек менән йәшәргә кәрәк. Читать далее →

                                 Мосолман зыяраттары

                                                Үлем хаҡ
     Әссәләмүғәләйкүм мосолман ҡәрҙәш. Был биттә Идрис Ғәләүетдиндең “Мосолман зыяраттары” тигән китабында яҙылған мәғлүмәт ҡуйылды. Бында мәрхүмдәргә, мәйеттәргә, ҡәберҙәргә, зыяраттарға ҡағышлы һорау – яуап рәүешендә аңлатып яҙылған мәҡәләләр. Рәхим итеп уҡығыҙ.
     Аллаһы Тәғәлә Ҡөръән Кәримдә:
                                                                        إِنَّا نَحْنُ نُحْيِي وَنُمِيتُ وَإِلَيْنَا الْمَصِيرُ
     “Йән алыусы ла, йән өрөүсе лә, әлбиттә, Беҙ булырбыҙ. Бар халыҡтың ҡайтасаҡ ере Беҙгә”, — ти. (Ҡаф, 43)
     Беҙҙе юҡтан бар итеп, ер өҫтөндә Үҙенең ниғмәттәрен биреп, ризыҡландырып тороусы Раббыбыҙ — Аллаһ. Ул беҙгә йәнде, тәнде аманат итеп биргән. Ул биргән йәнде Үҙенең рөхсәтенән башҡа беркем дә алмаясаҡ. Беҙ быны һеҙҙең менән күреп торабыҙ. Хәҙерге көндә 9 секунд һайын бер кеше донъя ҡуя. Көндәрҙән бер көндө был китапты яҙыусыға ла һәм уны уҡыусыға ла әжәл уаҡыты килеп етәсәк, һәм беҙ һеҙҙең менән Аллаһ хозурына китәсәкбеҙ. Аллаһы Тәғәлә был эштәрҙе башҡарыр өсөн Үлем фәрештәһен билгеләгән. Үлем фәрештәһе, Аллаһы Тәғәләнең әмеренән сыҡмайынса, бар йән эйәләренең йәндәрен алып тора. Ҡайһы бер саҡта Ябраил фәрештә лә ярҙам күрһәтә.

Читать далее →

                                      Кәфен йә пиджәк?

     Бөгөнгө көндә лә мәйетте ерләгән ваҡытта аңлашылмаған һәм халыҡты борсоған һорауҙар бар. Ул — мәйет оҙатыу мәсьәләһе. Тыуып торабыҙ, үлеп торабыҙ, ә мәрхүмдәрҙе ҡәбергә ҡуйған ваҡытта низағ-ыҙғыштар булып ала. Мәйет оҙатҡанда йыш ҡына, дин әһелдәре менән үлгән кешенең туғандары араһында ниндәйҙер үпкәләш, кәрәкле ғәмәлдәрҙе еренә еткереп үтәү алмау осраҡтары була. Мәҫәлән: мәйеттәргә пиджәк, йәки кейәүгә сыҡмаған мәрхүм йәш ҡыҙҙарға туй күлмәге кейгеҙеп һалыу кеүек... ҡыланыштар. Әлеге уңайһыҙ хәлдәрҙе булдырмаҫ өсөн, мөхтәрәм мосолман ҡәрҙәштәрем, һеҙгә мөрәжәғәт итеп ошо аҫҡы юлдарҙа был хаҡта аңлатып яҙам. Беҙ, дин әһелдәре, һәрваҡыт шәриғәт ҡушҡан буйынса ғәмәл ҡылабыҙ. Аллаһы Сүбехәнә үә Тәғәлә Мөхәммәд Пәйғәмбәребеҙ салләллаһү ғәләйһи үәссәлләмгә Ҡөръәни Кәримде индерҙе һәм Пәйғәмбәребеҙ (с.г.в.) Ҡөръән ҡушҡанса йәшәне. Беҙ ҙә, уның өммәтендә булыусылар, ул өйрәткән юлдан барырға тейешбеҙ, унан ситкә сыға, тайпыла алмайбыҙ. Ҡушҡан фарыздарын үтәп, сөннәттәренә лә эйәреп йәшәргә тейешбеҙ. Беҙҙең беркемде лә йәберләргә йә үпкәләтергә теләгебеҙ юҡ, ләкин шәриғәтебеҙҙе боҙорға ла хаҡыбыҙ юҡ. Аллаһы Раббыбыҙ Ҡөръән Кәримдең “Шура” сүрәһендә лә шул хаҡта киҫәтте.

Читать далее →