Кәмселектәрҙе (ғәйепте) йәшереү

                                           Мосолмандарҙың кәмселектәрен йәшереү

     إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَن تَشِيعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ
     19. Иннә-лләҙиинә йухиббүүнә әң тәшииғәл-фәәхишәтү фи-лләҙиинә әәмәнүү ләһүм ғәҙәәбүн әлиимүң фи-ддүнйәә үәл-әәхыирати үә-ллааһу йәғләмү үә әңтүм ләә тәғләмүн
     19. Иманлылар тураһында нәфрәт уятырлыҡ хәбәр таратырға яратҡан кешеләргә донъялыҡта ла, әхирәттә лә — ғазаплы яза. Аллаһ күңелдәрҙә булған нәмәне белер, ә һеҙ белмәйһегеҙ! (Ән-Нур (Нур) 24:19)).
     Мосолмандың төп сифаттарынан булып уның оялсанлығы тора. Ул үҙенең һәм башҡа мосолмандар кәмселектәренән ояла, ул кәмселектәрҙе үҙе лә һөйләп йөрөмәй, ул кәмселектәрҙең йәмғиәттә таралыуына ла юл ҡуймай. Аллаһы Сөбханә үә Тәғәлә ошо аятта мөьминдәрҙең кәмселеген, ғәйептәрен һөйләп йөрөүселәргә донъяла ла, ахирәттә лә ғаҙаб буласағы менән киҫәтә, беҙгә уларҙың да гөнаһ эшләүсе кеүек үк гөнаһлы булыуҙарын күрһәтә. Читать далее →

                                          Намаҙҙы түбәнселек менән уҡыу

     Аллаһы Тәғәлә әйтә: "Бисмил-ләһир-рахмәнир-рахим.
     1.                                                                                                                قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ
     2.                                                                          الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ
     1. Ҡад әфләхәл-мүьминүүн.
     2. Әлләҙиинә һүм фии саләәтиһим хаашиғүүн.
     1. Мөьминдәр бәхетле
     2. намаҙында түбәнселекле булһа,
     (1. Һис шикһеҙ, мөьминдәр Сәғәдәткә ирешәсәк. 2. Улар намаҙ-ғибәҙәттәрендә итәғәт менән сәждә итә.(Сүүратүл Мүьминүүн, Әл Мөьмин сүрәһе, 23:1-2)). Читать далее →

                                                          Ҡөръән уҡыусыға талаптар

     Пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәд Мостафа ﷺ үҙенең бер хәҙисендә: «Өйҙәрегеҙҙә Ҡөръәнде мөмкин тиклем күберәк уҡығыҙ. Сөнки Ҡөръән уҡылмаған өйҙә яҡтылыҡ аҙ, яманлыҡ күп була һәм унда күңелһеҙ һәм борсоуло йәшәй», — тип әйткән. Ҡөръән уҡыуҙың ни тиклем әһәмиәтле икәнен аңлатыу өсөн, моғайын, ошо хәҙис етә торғандыр.
     Мөьмин-мосолман Ҡөръән уҡыуҙан күңел тыныслығы, ауырыуҙарына шифа һәм иң әһәмиәтлеге тормошонда тура юл таба. Шуның өсөн беҙ Ҡөръәнде өйрәнергә һәм даими уҡырға тейеш. Ҡайһы бер кешеләр, борсолоп: «Дөрөҫ уҡыйым микән? Еренә етә микән?» — тип һорауҙар бирәләр. Әлбиттә, был борсолоу урынлы. Аллаһ Раббыбыҙ Ҡөръәндә (73 сө «Мүззәммил» сүрәһе, 4 се аят):
                                                                                                                            4. وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا
     «Үә раттилил-Ҡур'әәнә тәртииләә», йәғни: 4.Ҡөрьәнде көйләп, (асыҡ итеп) уҡы.«Ҡөръәнде тәртил менән уҡығыҙ», тип белдерҙе. Ғалимдар был «тәртил» тигән һүҙҙе: «Тәртип менән, тәжвид менән ашыҡмайса, кеше һүҙҙәрҙе дөрөҫ итеп аңларлыҡ асыҡ итеп уҡыу», — тип тәфсир ҡылалар. Шуның өсөн дә Ҡөръәне тәжвид менән уҡырға кәрәк. Өйрәнгәндә хәрефтәрҙең дөрөҫ әйтелешен һәм уҡыу ҡағиҙәләренә иғтибарлы булыу мөһим. Үҙендән үҙең үҙләштереүгә ҡарағанда, бер белгән кешенән өйрәнеүең хәйерлерәк.
Читать далее →

                                                         Һөйөнөс көйөнөскә әйләнмәһен

     Әлбиттә, һәр кемдең бәхетле булаһы килә. Һәм һәр кем бәхетте үҙенсә аңлай, һәр кемдең был мәсьәләлә үҙ үлсәүе бар. Кеше бәхете үҙ үлсәүенә етмәһә, үҙен бәхетһеҙ тип һанай һәм зарлана башлай. Үкенескә ҡаршы, бөгөн рухи ҡиммәттәрҙең юғалыуы, күп кешенең ас тамаҡ кеүек мал артынан ғына ҡыуып йәшәүе зарланыусылар ҡатлауының күбәйеүенә килтерҙе. Иң ҡыҙығы шунда, кеше байыраҡ булған һайын, күберәк зарлана, был-тәбиғи лә. Сөнки тейешле зәкәттәрен биреп бармағанда байлыҡ Аллаһ менән бәндә араһын йырағайта. Кешене байлығының кәмеүенән йәки бөтөүөнән ҡурҡыу биләп ала.
     Һәр ҡайһыбыҙ был ҡурҡыныс ауырыу — зарланыу сиренән шифа табаһыбыҙ килә икән, Аллаһҡа ҡайтырға тейешбеҙ. Әле күңелеңдә ризаһыҙлыҡ йәки ҡәнәғәтһеҙлек хисе бар икән, тимәк, ғәмәлдәрең еренә етмәй. Тағы ла тырышып ғибәҙәт ҡыл һәм «Раббым, күңелемә һиҙәйәт нуры бир», — тип Аллаһтан һора. Читать далее →

                                                                      Ихласлыҡ

     Аллаһы Тәғәлә әйтә: «...һәм динде Аллаһ ризалығы өсөн генә ихлас тотоп, Уға ғына ғибәҙәт ҡылығыҙ» (7:29).
     Дин Аллаһ ризалығы өсөн генә булырға тейеш. Әгәр ҙә бөтөн кеше лә ошо хаҡиҡәтте күңеле менән ҡабул итеп, үҙенең тормошона индерһә диндә бер мәшәҡәттә булмаҫ ине. Диндә булған булған ҡаршылыҡтар, фетнәләр барыһы ла ошо хаҡиҡәттән ситкә тайпылғанға, дингә донъя мәнфәғәттәренең дә ҡушылғанына күрә була. Күпселек кеше динде донъяның бер өлөшө итеп кенә ҡабул итә. Мәҫәлән, мәсеткә доға ҡылдырырға килә. Минең әле «йәннәткә инһәм ине» тип доға ҡылдырған кешене күргәнем юҡ. Мәҙрәсәне тамамлайҙар, ләкин мәҙрәсәлә алған белемдәренең бөтәһен дә башҡаларға тапшырырға ҡабаланмайҙар. Пенсияға сыҡһалар ҙа шәриғәтте үтәргә мөмкинлектәре булған эш ҡарамайҙар, аҡсалыраҡ эш эҙләйҙәр, һуңынан намаҙҙарын ваҡытында ла уҡымайҙар һәм «эштә мөмкинлектәр юҡ», тип аҡланалар. Юғиһә пенсияла, уны эшкә мәжбүриләп йөрөтмәйҙәр бит. Ә нисә кеше «мине мәжлескә ебәрмәйһең» тип мәсеткә йөрөүен ташланы. Тимәк, беренсе сиратта, донъя мәнфәғәттәре, донъя ризалығы тора. Донъя малына ирешеүҙе Аллаһ ризалығына ирешеү менән бутарға кәрәкмәй, Аллаһы Тәғәлә һәркемгә теләгәнен бирә һәм был хаҡта Ҡөръән-Кәримдә әйтә: Читать далее →

                                                                  Бәндәне йәннәткә индереүсе

                                Бәндәне йәннәткә индереүсе лә, йәһәннәмгә төшөрөүсе лә — уның теле
     Әлхәмдүлилләһ, йома көндәрҙә мәсеттәргә барып, вәғәздәр тыңлайбыҙ. Өгөт-нәсихәт тыңлау күңелде йомшарта һәм беҙҙе ҡылған ғәмәлдәребеҙгә һығымта яһарға этәрә. Аллаһы Тәғәлә һөйләүселәренә лә, тыңлаусыларына ла тағы ла ғилем бирһен, булған ғилемдәре менән ғәмәл ҡылырға ла ҡеүәт-дәрт насип әйләһен.
     Был вәғәздә ҡәҙерле бер сәхәбәнең һүҙенә туҡталырға булдыҡ. «Биш төрлө нәмә бар, — тип әйткән ул. — Улар иң яҡшы сабыусы аттарҙан да артығыраҡ». Ул ваҡытта әйберҙең ҡиммәтлеген ат хаҡы иҫәбе менән үлсәнгән, ә хәҙер беҙ уны затлы сит ил машинаһы менән сағыштыра алабыҙ. Тимәк, кемдә шул биш нәмә булһа, ул кеше бик ҙур байлыҡҡа хужа тигән һүҙ. Читать далее →

                                                                Әхирәткә әҙерләнеү

                                            Донъя тормошоның маҡсаты — Әхирәткә әҙерләнеү
    Пәйғәмбәребеҙ ﷺ әйтте: «Мин Аллаһы Тәғәләне һеҙҙән күберәк белеүсемен. Шулай уҡ Аллаһы Тәғәләнән күберәк ҡурҡыусымын да». Әлбиттә, пәйғәмбәребеҙ ғәләйһиссәләмдән башҡа Аллаһы Тәғәлә тураһында күберәк белеүсе лә, һәм инде Аллаһы Тәғәләнән күберәк ҡурҡыусы ла донъяла ла булманы.
    Һәм шулай уҡ беҙ — мосолмандар өсөн дә хисап көнөндә Аллаһы Тәғәләнән ҡурҡыуҙан да яҡшыраҡ юлдаш һәм оҙатыусы булмаҫ. Ул көндө беҙҙең йыйған байлыҡтарыбыҙ ҙа, дәрәжәләребеҙ ҙә, яҡындарыбыҙ ҙа яҡлаусы була алмаҫ. Был көн бик ҡаты булыр. Кешеләр шул көндөң ҡатылығынан әҫәрләнеп, ҡайһы берҙәре ни булғанын да аңламайынса һәм инде аңлағандары ла ошо көндөң ҡатылығынан, эҫелегенән, дәһшәтенән ҡурҡып, уттай ҡыҙған ҡояш аҫтында баҫып торғанда үҙҙәренең тирҙәре муйындарына, ауыҙҙарына тиклем күтәрелеп уларҙы тонсоҡтора башлағанда, Аллаһы Тәғәлә ете төркөмде Үҙенең ғәреш күләгәһе аҫтына алыр. Һәм инде ошо 7 төркөм араһында үҙен гонаһ ҡылырға ҡыҙыҡтырып, үҙен гонаһ ҡылырға саҡырған ваҡытта: «Юҡ, Мин Аллаһтан ҡурҡам», — тейеүсе кеше лә булырға мөмкин. Читать далее →

                                                                     Шөкөр итә белһәң

     «Һеҙгә, ысынлыҡта, Аллаһ Тәғәләнән нур (Мөхәммәд ﷺ) һәм яҡтылыҡ килде. Кәфер һәм джәһиләт ҡараңғылығынан алып, асыҡ булыусы Китап, йәғни Ҡөръән килде», — тип хәбәр биреүсе Бөйөк Хужабыҙ — Тәрбиәсебеҙ Аллаһ Тәғәләгә бөтмәҫ маҡтауҙарыбыҙ ирешеп торһа ине. «Һеҙҙең иң яҡшыларығыҙ Ҡөръәнде өйрәнеп башҡаларға өйрәтеүсе», — тигән иң изге пәйғәмбәрҙәрҙән булған, ахыр заман пәйғәмбәре Мөхәммәд салаллаһу ғәләйһиссәләмгә Аллаһының сәләме һәм хәйер доғалары ирешеп торһа ине. Шунан һуң: Читать далее →

                                             Балаларығыҙҙы тамуҡ утына ташламағыҙ!

     Ата-әсәләр: балаларыбыҙ киләсәк тормоштарында, урыҫтар алдында меҫкен булмаһындар тип, уларҙы тыуыр-тыумаҫ борон урыҫ теленә өйрәтә башлайҙар һәм үҙ башҡорт теленән хатта бер-ике һүҙҙә өйрәтмәйҙәр. Имеш, урыҫ телен яҡшы белһәләр, йәшәүҙәре еңел булыр, тип. Тик шуныһын оноталар: Аллаһ уларҙы яратҡан икән башҡорт итеп, мосолман итеп, ни эшләп уларҙы икенсе дин кешеләренә тиңләргә?
    Мосолман үҙ диненән икенсе дингә күсһә урыны мәңге тамуҡта. Хатта шуларға оҡшарға тырышыуҙа шул йәһәннәмгә алып бара. Ә башҡорт булып тыуған бала урыҫ телен өйрәнеп, үҙ телен онотоуы арҡаһында, урыҫҫа фекерләргә лә, шулай уҡ башҡортса ла уйларға һәләте насар була. Бындай балаларҙы кем тип атарға һеҙ үҙегеҙ яҡшы беләһегеҙ. Читать далее →

                                                                 Телде гонаһтан һаҡлау

                                                   Телде гонаһтан һаҡлауҙың әһәмиәте
     Кешегә Аллаһ тарафынан яҙылған иң ҙур ниғмәттәрҙең береһе — ул тел. Был ағза кеше тормошонда бик ҙур урын алып тора. Аллаһ Тәғәлә бының тураһында шулай тип әйтә:
     «Киң Рәхмәтле (Аллаһ) Ҡөръәнде өйрәтте, кешене барлыҡҡа килтерҙе, уны һөйләшергә өйрәтте»
                                                                                                              الرَّحْمَنُ
                                                                                                                                 55:1
                                                                                                            عَلَّمَ الْقُرْآنَ
                                                                                                                                 55:2
                                                                                                          خَلَقَ الْإِنسَانَ
                                                                                                                                 55:3
                                                                                                            عَلَّمَهُ الْبَيَانَ
                                                                                                                                 55:4
     1. Әр-рахмәән.
     2. Ғәлләмәл-Ҡур'әән.
     3. Халәҡаль-иңсәән.
     4. Ғәлләмәһүл-бәйәән.
     Мәғәнәһе:1. Әр-Рахмән!
                    2. Ул Ҡөрьән өйрәтте,
                    3. кешене донъяға яратты,
                    4. уны һөйләшергә (аңлашырға) өйрәтте.
                                                                 (Рахмән: 55/1-4). Читать далее →