Ғәйет көнөнең сауаплы ғәмәлдәре
     Ғәйет намаҙына сәхәрҙән һуң ураҙалағы кеүек эсмәй-ашамай барыу – бик күркәм эштер, ваҡыты шул – ураҙалағы кеүек , ҡояш сығыр алдынан ике сәғәт алдан (иртәнге намаҙға ун минут ваҡыт ҡалғансы, ә инде аҙан ишетһәгеҙ – ауыҙығыҙҙағы ризыҡты сәйнәп, ашап ҡуйығыҙ). Ғәйет намаҙы уҡылғас, ризыҡ ҡабыу сауаплы.

     Ғәрәфә көнө төнөндә намаҙын уҡып, көнө ураҙала үткәргән кешегә Аллаһы Тәғәлә мәғфүр дәрәжәһен бирер һәм хажиҙар сауабын насыйп итәр. Быға фәрештәләр шаһит булырҙар һәм шатлыҡтарынан ул кешегә доға ҡылып торорҙар. Читать далее →

                                           Ҡорбан салыу тәртибе

     Рәсүлуллаһ, ғәләйһиссәләм, хәҙрәттәре былай бойора: "Бер кешенең хәле, байлығы һәм мөмкинлеге булып та байрамда ҡорбан (ошонда баҫ) салмаһа, намаҙлыҡтарыбыҙҙа йәнәшә булмаһын, йәғни арабыҙҙа булмаһын”. Аңлауыбыҙса, һәр хәлле кешегә ҡорбан салыу үәжибтыр. Хәленән килгән ғәиләгә ҡорбан салыу мәжбүри. Ҡайһы берҙәр ҡорбан салыу сөннәт тиҙәр, үәжиб булыуы (үтәмәһән гонаһлы, бурыслы булып ҡалаң Аллаһ Тәғәлә алдында) ошо аятҡа «Кәүҫәр» (ошонда баҫ) бәйле. Был ғибәҙәт ошо Ҡорбан байрамы (махсус билдәләнгән өс көн дауамында) көндәрендә үтәлергә тейеш. Малды ошо көндәрҙә салыр кәрәк. Был Ҡорбанды башҡа нәфел (ирекле) ҡорбандар менән, йәки үҙең, ғәиләң, һатыу өсөн салынған мал ите менән бутамағыҙ.

     Ҡорбандар, байрам намаҙы уҡылған ерҙәрҙә, байрам намаҙы уҡылғандан һуң салынырға тейеш. Хәҙис шәрифтә: “Байрам намаҙына ҡәҙәр ҡорбан салыуҙар — ит булараҡ салыу, намаҙҙан һуң салған кешенең ҡорбан салыу сауабы тулы һәм мосолманса, малы мосолмандар өсөн салынған булыр”, — тип әйтелгән. Читать далее →

                                               Ҡорбан малы

     Пәйғәмбәребеҙҙең Мөхәммәд ғәләйһиссәләм; «Матди хәле яҡшы булған хәлдә лә ҡорбан салмаған (кеше) мәсетебеҙгә яҡын килмәһен» тигән һүҙе лә бар. Тағы ла бер хәҙистә әйтелә: «Ҡорбанға эрерәк хайуанды боғаҙлағыҙ. Ысынында, уларға атланып сират (күперенән) сығарһығыҙ».
     Ниндәй хайуандар ҡорбанға салына? Ҡорбанға (ошонда баҫ) мөмкин булған тиклем яҡшыраҡ, һимеҙерәк хайуанды салыу хәйерлерәк һәм сауаплыраҡтыр. Ислам тәғлимәте буйынса ҡорбанлыҡҡа түбәндәге хайуандар яҡшы:
Читать далее →

                             "Бисмилләһи" хикмәте

   “Бисмилләәһир-рахмәәнир-рахиим” тигән һүҙҙәрҙең мәғәнәһе: Рәхимле, Мәрхәмәтле Аллаһ Тәғәлә исеме менән тигәнде аңлата. Мосолман кешегә һәр эштең, һәм башҡа ниәттең башында «Бисмилләәһир-рахмәәнир-рахим» де әйтер кәрәк. Щәфҡәтле, рәхимле Аллаһ исеме менән башлайым, Аллаһ Тәғәлә бер һәм бар тип белеп, Уның көс-ҡөҙрәтенә инанып, Унан ярҙам һорап. Аллаһ Тәғәләғә һыйынып башҡарыу күркәм сифаттарҙан һанала, маҡтауғала лайыҡ булыр.

   Әбү Һөрәйрә һүҙҙәренән хәбәр ителгән хәҙистә Пәйғәмбәр ғәләйһиссәләм ошолай тип әйткән: “Әгәр Аллаһ исеме менән башланмаһа, теләһә ниндәй мөһим эш хәйерле булмаҫ”. Сөнки бар нәмә беҙгә Аллаһ Тәғәләнәң бирелгән, һәр һулаған тыныбыҙға хәтле, һәр күргән бар нәмә, ашаған ризығы, эскән һыуы, йәшәгән еренә тиклем Уныҡы. Читать далее →

     Һеҙҙең иғтибарға Әбйәлил районының Асҡар район-үҙәк мәсетенең имам – мөхтәсибе Әхмәт хажи Шәйәхмәтовтын “Йондоҙ” гәзитендә баҫылған мәҡәләһен тәҡдим итәм.
                              Ҡөръән ҡушҡанса йәшәү
     Әғүүҙү билләәһи минәш-шәйтаанир-раджиим. Бисмилләәһир-рахмәәнир-рахиим. Әлхәмдүлилләәһи Раббил ғәәләмиин. Үәссаләәтү үәссәләәмү ғәләә расүүлинә Мүхәммәдин үә ғәләә әәлиһи үә әсхәәбиһи әждмәғиин.

     Пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәд Мостафа салләллаһү ғәләйһиссәләм үҙенең бер хәҙисендә: «Өйҙәрегеҙҙә Ҡөрьәнде мөмкин ҡәҙәр күберәк уҡығыҙ. Сөнки Ҡөръән уҡылмаған өйҙә яҡтылыҡ әҙ, яманлыҡ күп була һәм унда күңелһеҙ үә борсоулы йәшәйҙәр», — тигән. Ҡөрьән уҡыуҙың ни ҡәҙәр әһәмиәтле икәнен аңлау өсөн, моғайын, ошо хәҙис тә етәлер. Читать далее →

                                                 Шәүүәл айы
     Рамаҙан айының һуңғы көндәре артынан Шәүүәл айы килә. Исеме ғәрәбтәрҙең илбашына бәйле. Бәни Ғайса ҡәбиләһенең Әнуш исемле шаһы булған. Ул ғүмеренең күберәк өлөшөн тәбиғәттә — сахраларҙа, урмандарҙа йөрөп төрлө бөжәк-ҡуңыҙҙарҙы эҙләп, уларҙың тән төҙөлөшөн, төрҙәрен өйрәнеп ваҡытын шуларға арнаған булған. Бер сәйерлеге, бар башҡа ғәлимдәргә хас — ул ғүмерен, диңгеҙ буйында йәшәргә тейешле кегәүен ҙурлығындағы йәшел себен эҙләй. Көндәрҙән бер көндө, ҡояш байығас, диңгеҙ буйында тап шул себендәрҙең өйөрөн күрә һәм ғәжәпләнеп ҡысҡырып ебәрә: «Мә һәҙәл шәүүәлә». «Бына ниндәй асыш!» мәғәнәһендә. Был — ул ваҡытта «Туван» тип аталған айҙың аҙағы көнө була һәм Әнуш шаһ был айҙы ошо асыу хөрмәтенә «Шәүүәл» тип атай.

     Шәүүәлдең айының беренсе көнө ғәрәптәрҙә (ҡайғы-хәсрәт, ҡурҡыныслыҡ, уңышһыҙлыҡ) көнө тип иҫәпләнә. Шуға күрә был көндө донъя менән мәшғүл булыуҙы ҡуйып, доға-ғибәҙҙәттә булыу сауаплы һанала. Читать далее →