Архив автора: Назир Сабитов

Пәйғәмбәребеҙҙең иманы

                                                     Пәйғәмбәребеҙҙең иманы

     Абдуллах ибн, Масуд (р.ғ.) һөйләүенсә: «Бер мәл Рәсүл: «Һин Ҡөрьән уҡы, ә мин тыңлармын, тине. Мин: «Эй, Аллаһ Рәсүле! Ҡөрьән бит һинең аша индерелде, уны мин нисек уҡыйым ти инде?!» тип һораны: Рәсүл шулай яуапланы: «мин Ҡөрьәнде бүтәндәр уҡығанда тыңларға яратам». Мин «Ән-Ниса» сүрәһең уҡырға керештем. «Һәм Беҙ һәр өммәттән шаһит саҡырғанда һәм уларға ҡаршы һине (Эй, Мөхәммәд!) шаһит итеп саҡырғанда нимә булыр?» (Ҡөрьән, 4:41) тигән аяты, уҡығандан һуң: «Булды, етте», тигәнде ишеттем. Аллаһтың Рәсүленә табан боролдом, уны илағанын күрҙем, күҙ йәштәр йылға булып аға ине. Тәрән кисерәштән йөрәге саҡ-саҡ ярылырҙай. Сөнки әлеге аят уға Хөкөм көнөнөң ҡот осҡос ваҡиғаһын бәйән итте».
                                                     Уның уйланыуҙары
      Ғәйшә хәҙрәт һөйләгән хәл «Бер төндө Аллаһтың Рәсүле «Эй, Ғәйшә! Рөхсәт итһәң, мин был төндө Аллаһҡа ғибәҙәт итеү менән үткәрер инем», тине. Уға «Мин һинең менән бергә булырға яратам, шул уҡ ваҡытта һиңә оҡшаған бөтә нәмәне лә яратам», тинем.
      Беҙҙең пәйғәмбәребеҙ таң атҡансы намаҙ уҡый: «Шул хаҡ аҡылы булғандар өсөн ғаләмдәрҙең һәм ерҙең яралтылыуында һәм көн менән төндөң алмашыуында аят бар” (Ҡөрьән, 3:90). Ошо аятты уҡығандан һуң илай. Билал хәҙрәт(р.ғ.) иртәнге намаҙға килгәс, пәйғәмбәргә (с.ғ.с.) өндәшә: «Эй, Аллаһ Рәсүле! Ни өсөн һин үҙеңә ауырлыҡ яһайһың? Аллаһы Тәғәлә һинең үткәндәге һәм киләсәктәге барлыҡ гонаһтарыңды ярлыҡаны бит». Пәйғәмбәр шулай тип яуаплай: «Мәрхәмәт итеүсе Аллаһы Тәғәләгә мин шул уҡ дәрәжәлә шөкөр итә белеүсе ҡол була алмайыммы ни?». Читать далее

Хәҙистәр

                                                      Хәҙистәр

     *Аллаһы Тәғәлә үҙенең бер бәндәһенә изгелек теләһә, уға кешеләрҙең ихтияжын юнәлтә, кешеләр уға үҙҙәренең төрлө мәсьәләләре менән мөрәжәғәт итерҙәр.
     *Кем һүҙен сәләм биреүҙән башлай, шул — Аллаһы Тәғәләгә һәм Расүленә иң яҡын кеше.
     *Кем һуҡырҙы ҡырҡ аҙым ер етәкләп илтә, шуға йәннәт уажиб (тейеш).
     *Нисек кенә булмаһын, һаранлыҡ тигән ауырыу — иң ауыр сир.
     *Берәү доғалары ҡабул булыуын һәм ҡайғылары таралыуын теләһә, ауырлыҡта йәшәүсенең хәлен еңеләйтһен.
     * Ғабдулла ибн Ғамр раҙийәллаһу гәнһумә риүәйәт ҡыла: — “Бер көнө минең яңға рәсүлүллаһ ғәләйһис-сәләм керҙе һәм әйтте”. “Миңә һинең көндәр буйы ураҙа тотоуың һәм кистәрен ғибәдәттә уяу тороуың хаҡында хәбәр бирелмәнеме?” — тине. Мин: — “Эйе” — тип яуап бирҙем. Ул миңә: — “Быны эшләмә, уның урынына төндөң бер өлөшөн уяу тор, ҡалғанын йоҡла. Ураҙа тот ҡайһы бер көндәрҙә, башҡа көндәрҙә ураҙала булма. Сөнки һинең тәнеңдең дә хаҡы бар, күҙеңдең дә хаҡы бар, ағзаларыңдың да хаҡы бар, ҡатыныңдын да хаҡы бар, килгән ҡунағыңдың да хаҡы бар” — тип әйтте.
     *Намаҙ — диндең терәге. Читать далее

Доға ҡылыу әҙәбе

                                               Доға ҡылыу әҙәбе

1. Аллаһҡа ҡарата ихлас булығыҙ.
2. Доғаларығыҙҙың башында һәм аҙағында Аллаһҡа маҡтауҙар һәм Пәйғәмбәребеҙ(сал- лаллаһу ғаләйһи үә сәлләм) өсөн доғалар булһын.
3. Аллаһҡа тәүәккәллек менән мөрәжәғәт итегеҙ. Унан яуап булырына ныҡлы ышаныста ҡалығыҙ.
4. Ныҡышмал, әммә сабыр булығыҙ, ваҡиғаларҙы тиҙләтмәгеҙ.
5. Доғаның бөтә йөрәктән булыуы мөһим.
6. Бәләгә тарығанда ғына түгел, шатлыҡлы мәлдәрҙә лә доғанан айырылмағыҙ.
7. Аллаһтан башҡа бер кемдән дә, бер ниҙән дә доға ҡылып һорамағыҙ. Тик Аллаһ ҡына — беҙҙең Раббыбыҙ һәм Хужабыҙ.
8. Доғаларығыҙҙа бер туғанығыҙҙы ла, бер яҡынығыҙҙы ла, балаларығыҙҙы, мөлкәтегеҙҙе лә, үҙегеҙҙе лә ләғнәтләмәгеҙ, ҡарғамағыҙ.
9. Аллаһы Тәғәләгә үтә шыбырламай ҙа, ныҡ тауышланмай ҙа, тауышығыҙҙы ипләп кенә баҫып мөрәжәғәт итегеҙ.
10. Ҡылған гонаһтарығыҙҙы танып, Аллаһтан һеҙҙе ғәфү итеүен һорағыҙ. Уның һеҙгә булған мәрхәмәтенә рәхмәтле булығыҙ.
Читать далее

Доға ҡылыу тәртибе

                                                Доға ҡылыу тәртибе

     Бисмилләәһир-рахмәәнир-рахим
     Һәр эштең әүәлендә “бисмилләәһир-рахмәәнир-рахим “ әйтеүгә ғәҙәтләнеү кәрәктер.
Пәйғәмбәр ғәләйһис-сәләм: “Аллаһ Тәғәлә иң башта Ләүхел Мәхфүз менән Ҡәләмде яратты. Һәр нәмә ( бар күктә һәм был донъяла) Ләүхүл-Мәхфүздә (күктәге китап) яҙылғандыр. Унда яҙылғандан тыш һис бер нәмә булмаҫ.
     Аллаһ Тәғәлә ҡәләмгә яҙырға ҡушты: “Ләүхел-Мәхфүҙгә яҙ!" — тине. Ҡәләм әйтте: “Әй, Раббым! Ниндәй һүҙҙәр менән башлайым, — тип һораны.
     Аллаһ Тәғәлә ҡәләмгә: “Бисмилләәһир-рахмәәнир-рахим, тип яҙа башла “, — тине.
     Ҡәләм Ләүхүл-Мәхфүзгә “Бисмилләәһир-рахмәәнир-рахим “ тигән һүҙҙе ете йөҙ йыл буйына яҙҙы.
     Аллаһ Тәбәрәкә үә Тәғәлә барыһына ла хәбәр итте: “Үҙемдең ғиззәтем һәм жәләлем менән ант итеп әйтәм, кем дә кем пәйғәмбәр Мөхәммәд ғәләйһис-сәләм өммәтенән ихлас күңел менән “Бисмилләәһир-рахмәәнир-рахиим” тип әйтһә, уның күктәге ғәмәл дәфтәренә ете йөҙ йыллыҡ ғибәҙәт сауабын яҙырмын”. Әмин.

     Икенсе Аллаһ Тәғәләнән килгән хәбәрҙә: “Ҡиәмәт көнөндә пәйғәмбәр Мөхәммәд ғәләйһис-сәләм өммәтенең ғәмәле менән бәни Исраилдәге (Израил иле) пәйғәмбәрҙәрҙең өммәттәренең ғәмәлдәре тиңләштерелер”. Пәйғәмбәр Мөхәммәд ғәләйһис-сәләм өммәтенең бер рәҡәғәт намаҙҙарының сауабы башҡа өммәттәрҙең (икенсе дин) 1000 рәҡәғәт намаҙы сауабына тиндер, бәлки артығыраҡ та булыр. Әмин.
     Башҡа дин өммәттәре әйттеләр: "Был пәйғәмбәр Мөхәммәд ғәләйһиссәләм өммәтенең ғәмәлендә ниндәй, хасыят барҙыр, уларҙың бер рәҡәғәт намаҙы беҙҙең мең рәҡәғәт намаҙыбыҙҙан артығыраҡтыр”, — тип.
     Аллаһ Тәғәлә әйтте: "Мөхәммәд ғәләйһис-сәләм өммәттәренең намаҙҙарында “Бисмилләәһир-рахмәәнир-рахиим”тигән һүҙ бар, һеҙҙең намаҙҙарығыҙҙа ул юҡ, шуның өсөн Мөхәммәд ғәләйһис-сәләм өммәтенең бер рәҡәғәт намаҙы һеҙҙең мең рәҡәғәт намаҙҙарығыҙҙан артығыраҡтыр”. Читать далее

Доға ҡылыу

                                                     Доға ҡылыу

     Доға ҡылыусыға тейешле эш
     Доға ҡылыусы доға ҡылғанда донъя-ахирәт маҡсаттарын үҙенең эсенә йыйған доға менән доға ҡылыр.
     Рәсүлебеҙ Мөхәммәд Мостафа салләллаһү ғәләйһис үә сәләмдең күп ваҡытта яратып ҡылған доғаһы: “Раббәнәәә әтинәә фид-дүнйәә хәсәнәтән үә фил-әәхирати хәсәнәтән үә ҡынәә ғәҙәәбән-нәәр” булған, мәғәнәһе: "Эй, Раббым! Донъялыҡта беҙгә изгелек эшләй торған хәйерле ғүмер бир. Ошо изгелегебеҙ бәрәкәтендә әхирәттә йәннәтенде насип ит, ут ғазабындан һаҡла”.
     Рәсүлебеҙ ғәләйһис-сәләм ҡылған доға: “Аллааһүммә әғғынии күллә хайри үә әғиднии мин күлли шәрри” — лер. Мәғәнәһе: “Эй, Аллаһым! Һәр бер изгелекте бир һин миңә, һәр бер яуызлыҡтан һаҡла һин мине”, — тимәктер.
     Әбү Һурайранан риүәйәт: Пәйғәмбәр ғәләйһис-сәләм әйтте: "Доға ҡылған мосолмандың доғаһы ҡабул ителмәйенсә ҡалмаҫ, йә ул кешегә донъяла бирелер, йә иһә уға ахирәттә әҙерләнер”.
     Риүәйәттер: “Ҡиәмәт көнө булғанда Аллаһ Тәғәлә һәр доғаны күрһәтер: донъяла ваҡытта кешенең ҡабул ителмәгән доғаһын, Аллаһ Тәғәлә ул кешегә әйтер: “Эй, минең бәндәм! Һин миңә шундай көндә доға ҡылған инең, мин һинең доғанды тоттом, ошо доғаң урынына — ошо сауаптыр”. Кешегә сауап һәр ваҡыт бирелер, хатта кеше бер доғаны ла һис ҡабул ителмәгәненә риза булһа ла.
Читать далее

Күңел осҡоно

                                                    Күңел осҡоно

   Стресс һәм төшөнкөлөк бөгөн донъяла ‘‘заман сире’, тип таныла. Сир булараҡ, ул психологияны емерә, ләкин иң элек физиологияға йоғонто яһай. Мәҫәлән, тире ауырыуҙары, ашҡаҙан сирҙәре, юғары ҡан баҫымы, мигрень, ҡайһы бер һөйәк сирҙәре, бөйөр эшмәкәрлеге боҙолоуы, инфаркт, йөрәк һәм тамаҡ сирҙәре, аллергия, аплергик тымау һәм, әлбиттә, психик сирҙәр, наркотиктарға эйәләшеү, йоҡоһоҙлоҡ шуның эҙемтәһе. Әлеге сирҙәрҙең тәүге сығанаҡтары тап психологик проблемаларға барып тоташа.
   Аллаһ Тәғәлә кемде тура юлдан алып барырға теләй — шуның күңелен Ислам өсөн аса, ә кемде юлдан яҙлыҡтырырға теләй- — шуның күкрәген ҡыҫа һәм баҫа, гүйә (был кеше) күкте ҡалҡытырҙай көс түгә. Бына шулай Аллаһ иман килтермәгәндәрҙе хурлыҡлы язалай” («Әнғәм», 6 сүрә 125 аят).
   Ҡаты көсөргәнеш мәлендә адреналин биҙе глюкокортикоид гармонын күпләп эшләй башлай. Был гармон өҫтәмә көс бирә, шул уҡ ваҡытта организмдағы ҡалған бөтә нәмәнең дә эшмәкәрлеген туҡтатып тора. Ниндәйҙер көс етмәҫтәй ауыр хәлгә дусар ителгәндә, әлбиттә, глюкокортикоидтың әһәмиәте ҙур, ләкин тетрәнеүҙәр йыш ҡабатлана башлаһа, уға бәйле сирҙәр ҙә барлыҡҡа килә. Әйтәйек, ҡан баҫымы күтәрелә, матдәләр алмашыныуы боҙола, һимереүҙе, остропороз, гастрит һәм ашҡаҙан серҙәре йышая.
Читать далее

Мәрхүмдәргә ҡылынған әжер-сауап

                                  Мәрхүмдәргә ҡылынған әжер-сауап

   Мәрхүмдәр өсөн уҡытылған Ҡөрьән, бирелгән саҙаҡа, ҡылынған хаж, тотолған ураҙа һ.б уларға ирешәме? Был мәсьәлә элек-электән мосолмандарҙы борсоған. Имам Тәхәүи 700 йыл элек ошо мәсьәләне ентекләп тикшереп яҙып ҡалдырған. Ҡайһы бер ғалимдар, ирешмәй, кеше үҙе тере саҡта ғына сауаптар ҡылып ҡалырға тейеш, тип һанаған. Былар — Имам Малик үә имам Шафиғи. Ләкин Әбү Хәнифә үә Әхмәд ибн Хәнбәл, киреһенсә, мәрхүмгә сауаптар ирешә тигән. Мәрхүмдәр өсөн истиғфар ҡылыу (ғәфү һорау), доға ҡылыу, саҙаҡа биреү, хаж ҡылыу буйынса бөтә ғалимдар ҙа бер фекерҙә: мәрхүмдәргә ирешә, уларға файҙалы. Ғалимдарҙың фекере фәҡәт тән менән ҡылынған ғибәҙәткә ҡарата ғына айырыла. Мәҫәлән, намаҙ, ураҙа, Ҡөрьән уҡыу, зекер әйтеү. Быларҙы имамыбыҙ Әбү Хәнифә мәрхүмгә ирешә тигән дәлилдәрен килтергән.
   “Элгәре килгәндәр әйтерҙәр: “Раббым беҙҙе үә беҙгә тиклем килгәндәрҙе ярлыҡа!..”
   Был аяттарҙан күренә: Аллаһ Тәғәлә Үҙе мәрхүмдәргә доға ҡылырға өйрәтә, тимәк мәрхүмдәргә был ирешә.
   Сүнән Әбү ДауытТа) килтерелә: пәйғәмбәребеҙ ғәләйһис-сәләм мәйеттер ҡәбере ҡырында баҫып торғанда кәңәш итеп: “Ҡәрҙәшегеҙ өсөн истиғфар һорағыҙ, ныҡлыҡ һорағыҙ. Сөнки унан хәҙер Һорау ала башлаясаҡтар", — тигән. Шуға оҡшаш хәҙистәр «Сахих Мөслим»дә лә бар.
Читать далее

Мәрхүмдәр өсөн доға-истиғфар

                                    Мәрхүмдәр өсөн доға-истиғфар

     Үлеп киткән, ата-әсәйҙәребеҙ өсөн доғалар ҡылып торорға кәрәк. Ҡәбергә төшөп ятҡас, уларға башҡа бер нәмә кәрәкмәй. Доға-истиғфарҙар уларға ирешеп, еңеллек килтерә. Быға пәйғәмбәребеҙҙән ғәләйһис-сәләм килгән хәҙис дәлил:
عَن أنس مَرْفُوعاأمتِي أمة مَرْحُومَة تدخل قبورها بذنوبها وَتخرج من قبورها لَا ذنُوب عَلَيْهَا يمحص عَنْهَا باستغفار الْمؤمنِينَ لَهَا
     Ат-Табараниҙың хәҙистәр китабында («؛ — '«المعجم الأوسط «Урта ҡамус») Әнәстән, риүәйәт ҡыла: пәйғәмбәребеҙ ғәләйһис-сәләм әйтте: «Минең Өммәтем — Аллаһының рәхмәте булған өммәт. Ҡәбергә гонаһтар менән керә, үә гонаһтарһыҙ сыға. Уның гонаһтары тере булған мөьминдәрҙең истиғфары (ғәфү ителеүен һорау) аша кисерелә».
     Доғаларыбыҙ йышырак булған һайын, уларҙың гонаһтары кисерелә. Мулланы саҡырыу менән генә сикләнергә ярамай, үҙебеҙгә лә доғалар ҡылырға кәрәк. Был доғаларҙың береһе лә бушҡа булмаҫ, һәр ҡайһыһы файҙалы булыр.
قَالَ بَلغنِي أَن فِي كتاب الله إِبْنِ آدم اثِنْتَانِ جعلتهما لَك وَلم يَكُونَا لَك وَصِيَّة فِي مَالك بِالْمَعْرُوفِ وَقد صَار الْملك لغيرك ودعوة الْمُسلمين لَك وَأنت فِي منزل لَا تستعب فِيهِ من سيىء وَلَا تزيد فِي حسن
     Әл-Хәсәндән риүәйәт, «Миңә Аллаһ китабында хәбәр ителде. Элек һинеке булмаған, ике нәмәгә һеҙ хужа булырһығыҙ: изгелеккә (юл күрһәтеп) өңдәп ҡалдырған васыяттарығыҙ үә гонаһтар артмай ҙа кәмемәй ҙә торған ҡәберҙә һеҙҙең өсөн ҡылынған доғалар». Был хәҙистә пәйғәмбәребеҙ ғәләйһис-сәләм мәйеткә доғалар ирешеүе һәм өҫтәүенә изгелеккә, юл күрһәтеп ҡалдырыусы тураһында ла әйтеп киткән. Был да бик сауаплы ғәмәл. Бер кешене намаҙ уҡырға өйрәтһәң йәки бер сүрәне генә ятлатһаң да, шуның әжере үлгәс тә килеп торор.
    Читать далее

Рамаҙан аҙағы һәм Ҡәҙер кисе

                                               Рамаҙан аҙағы һәм Ҡәҙер кисе

                            Рамаҙан айының һуңғы ун көнө һәм Ҡәҙер кисе тураһында

                                                                  Беренсе хөтбә
     Ҡәҙерле мосолмандар! Тиҙҙән Рамаҙан айының һуңғы ун көнө башланасаҡ. Ошо көндәр башланғанда пәйғәмбәребеҙ ғибәҙәткә тағы ла әүҙемерәк керешкән, хатта ҡатындарын да ҡалдырып торған, уларҙы төнгө намаҙҙарға уятҡан. (“Әл-Бүхари”, “Мүслим” хәҙис йыйынтыҡтарынан). Уның Рамаҙан айындағы беренсе егерме көнө лә беҙҙең көндәребеҙ кеүек булмаған, әлбиттә, ә һуңғы ун көн ураҙала ул нисек йәшәгәнен күҙ алдығыҙға килтерергә тырышығыҙ! Пәйғәмбәребеҙҙең ҡатыны Ғәйшә: «һуңғы ун көндә Аллаһтың рәсүле башҡа көндәрҙә тырышмаған кеүек тырыша торғайны» — тине (“Мүслим” хәҙистәр йыйынтығынан). Көслө бер хәҙистә әйтелгәнсә, ул ( Фатима менән Ғәлиҙең ишеген шаҡып: «Тороп намаҙ уҡымайһығыҙмы ни?» — ти торған. (“Әл- Бүхари”, “Мүслим” хәҙис йыйынтыҡтарынан). Рамаҙан айының һуңғы ун көнөндә пәйғәмбәребеҙҙең ҡылған тағы ла бер ғәмәле иғтикәф булған. Иғтикәф -кешенең мәсеттә ҡалып, тышҡа сыҡмай, ғибәҙәттәр менән генә мәшғүл булыуы. Ғәйшә хәбәр итеүенсә: «Пәйғәмбәр вафат булғанға ҡәҙәр Рамаҙандың һуңғы ун көнөн иғтикәфтә үткәрә торғайны. Киткән йылында ул егерме көн иғтикәфтә булды» (“Әл-Бүхари”, “Мүслим” хәҙистәр йыйынтығынан). Читать далее

Ураҙа айының фазиләттәре

                                           Ураҙа айының фазиләттәре

                                                            Беренсе хөтбә
    Бына беҙ Рамаҙан айының бер нисә көнөн оҙатып ебәрҙек. Тотҡан ураҙаларыбыҙҙы Аллаһ Тәғәлә ҡабул итеп алһын, әмин. Был ай мосолмандар өсөн иң мөһим айҙарҙың береһе, сөнки унда динебеҙҙең биш рөкөнөнөң береһе — фарыз ураҙа үтәлә. «Эй һеҙ, иман килтергәндәр! һеҙгә тиклем йәшәгән кешеләргә бойоролған кеүек, һеҙгә лә ураҙа тотоу фарыз ителде — Аллаһтан ҡурҡыусыларҙан булыуығыҙ өсөн», — тиелгән Ҡөрьәндә, («Һыйыр» сүрәһе, 183 аят).

     Көслө хәҙистә әйтелгәнсә: «Ислам биш рөкөнгә нигеҙләнгән: 1) “Аллаһтан башҡа илаһ юҡ, һәм Мөхәммәт — Уның рәсүле” тип шәһәдәт итеү, 2) намаҙ уҡыу, 3) Рамаҙан айында ураҙа тотоу 4) зәкәт түләү, һәм 5) Аллаһ йортона хаж ҡылыу» (Әл-Бүхари, Мүслим хәҙис йыйынтыҡтарынан). Ниндәйҙер өйҙөң бер рөкөнө (нигеҙ ташы) йығылһа, ул өй ҙә емереләсәк. Шулай уҡ Рамаҙан айындағы ураҙаны инҡар иткән кеше — намаҙ уҡыһа ла — диндән сығып китә. Рамаҙан ураҙаһын еренә еткереп тотҡан кеше бынан алдағы гөнаһтарынан таҙарынасаҡ: «Кем Рамаҙан ураҙаһын ныҡлы иман һәм биреләсәк сауапҡа тулы өмөт менән тотоп сыҡһа, шуның бынан алда булған гөнаһтары ғәфү ителер. Кем Рамаҙан айында ныҡлы иман һәм биреләсәк сауапҡа тулы өмөт менән намаҙҙарҙы ҡылһа, шуның бынан алда булған гөнаһтары ғәфү ителер. Кем Ҡәҙер кисендә ныҡлы иман һәм биреләсәк сауапҡа тулы өмөт менән намаҙҙарҙы ҡылһа, шуның бынан алда булған гөнаһтары ғәфү ителер», — тиелгән хәҙистә. (Әл-Бүхари, Мүслим хәҙис йыйынтыҡтарынан). Читать далее