Архив автора: Назир Сабитов

Ҡәбер ғазаптары...

Ҡәбер ғазаптары тураһында уйланып алайыҡ.
Улар бармы? Һәм ни рәүешле бойомға ашырыла?
Бәндәнең үлем сәғәтенән башлап (дөрөҫөрәге, тәндән айырылып киткән йәндең) Ҡиәмәт көнөндә яңынан ҡубарылып, хөкөмгә тартылған тәнде барып тапҡансы булған тормошо ҡәберҙәге тормош йәки йәндәр тормошо бәрзәх тип атала.
Дини ҡараштарҙан сығып хөкөм йөрөткәндә ҡәбер ғазаптары ла, тимәк, шул ваҡыт була.
Ҡәбер ғазаптарына юлығыуҙан ҡурсалап ҡалыу өсөн Аллаһы Тәғәлә йәшәгән йылдарында уҡ бәндәне гонаһтарҙан киҫәтеп, игелеккә генә өндәп тора.
«Аллаһтың тамырҙары ныҡ, олондары күктәргә ашҡан гүзәл бер ағасты миҫал итеп килтергән хикәйәттәге тапҡыр һүҙҙәрен һин белмәйһеңме әллә?
Аллаһ рәхмәте һәм теләге менән ул емеште лә туҡтауһыҙ биреп тора.
Шундай хикәйәттәрҙе бит Аллаһ бәндәләр, бәлки, аҡылға килер тип килтерә».
Читать далее →

Яуапнәмә

Мәрхүмдәргә “яуапнәмә” ҡуйыу, уны күкрәгенә ҡуйып ерләү яраймы? – тигән һорау ҡайһы бер кешеләрҙе ҡыҙыҡһындыра. Нимә ул яуапнәмә? Ҡайһы бер кешеләр үлемгә әҙерләнгәндә кәфендән башҡа ҡәбергә “яуапнәмә – шпаргалка” алып китергә уйлайҙар. Йәнәһе мәрхүм булып күмелгәс, һорау алыу фәрештәләренән, шулай уҡ Аллаһ Тәғәләнең хөкөмөнән, сепрәкә, йә ҡағыҙға яҙылған Ҡөръән аяттары һәм доғалары менән ҡотолорбоҙ тип, уйлайҙар. Былай ҡыланыу дөрөҫмө? Юҡ!
Раббыбыҙ «Йәсин» сүрәһендә: ҡиәмәт көнөндә ауыҙҙарына мөһөр һалып был донъялыҡта ҡылған эштәрен аяҡ-ҡулдарынан һөйләтербеҙ, тип вәғәҙә итә. Инде ауыҙ менән һөйләп булмағанда, әллә ниндәй ҡағыҙ киҫәгенең ярҙамы булырмы? Әлбиттә, юҡ.

Читать далее →

Ғүмеребеҙ хаҡындағы аяттар

«Үҙенең бойороуҙарын Аллаһ күктән Ергә төшөрә. Аҙаҡ килеп, һеҙҙең иҫәп менән мең йылға тиңдәшкән бер көндө һеҙҙең үҙегеҙ ҡылған ғәмәлдәр Ерҙән күккә күтәрелә».
«Әс-Сәждәһ» (Сәждә) сүрәһе, 2-се аят
«Ҡиәмәт сәғәтенең ҡасан һуғасағын да Аллаһ үҙе генә белә, ямғырын да яуҙыра, әсә ҡарынында ни барын да Ул белә. Үҙе менән иртәгә нимә буласағын, ҡайҙа үлеп ҡаласағын кеше үҙе генә белмәй».
«Луҡман» (Лоҡман) сүрәһе, 34-се аят
«Ваҡыты килеп еткәс, бәндәләрҙең әжәлдәре лә бер сәғәткә иртә булмаҫ, бер сәғәткә һуңға ҡалмаҫ».
«Ән-Нәхл» (Бал ҡорттары) сүрәһе, 61-се аят
«Шуның өсөн дә, — ти Аллаһ, — эй, иман килтергәндәр! Байлыҡтарығыҙ ҙа, балаларығыҙ ҙа һеҙҙе Аллаһты зекер итеүҙән бүлдерә күрмәһен». Аллаһты онотҡан кеше Уның рәхмәтенән дә мәхрүм ҡала.
«Үлем сәғәте һуғып: «Эй, Раббым! Әгәр ҙә үлемемде бер аҙға ғына кисектерһәң, саҙаҡаларын да биреп торор инем, иман менән дә йәшәр инем», — тип әйтер көн еткәнсе, Беҙ биргәндәрҙе файҙалы урындарға тотоноп ҡал!»

Читать далее →

Ғайса пәйғәмбәр сәхифәләре

Бер ваҡыт ғибәҙәтханаға килеп ингәс, Китап әһелдәре менән фарисейҙар — үҙҙәрен генә изгеләрҙән һанап йөрөгәндәр — уйнаш иткән сағында тотолған бер ҡатынды Аллаһ илсеһе ҡаршыһына алып киләләр. Хөкөм итеүен теләйҙәр. Үҙҙәренең күңелдәре этлек менән тулы була: әгәр ҙә Ғайса был ҡатынды һаҡлап алып ҡалһа, уның Муса, ғәләйһис-сәләм, хөкөмдәренә ҡаршы килеүен фаш итеп, илсене ғәйепләргә урын ҡала; ҡатынды ҡаты хөкөм итә ҡалһа ла ғәйеп табырға мөмкин, сөнки бәндәләрҙе Муса мәрхәмәтле булырға өйрәтә.
«Остаҙыбыҙ! Был ҡатын уйнаш иткәндә тотолдо. Ундайҙарҙы Муса таштар атып үлтерергә бойорған. Һин нимә әйтерһең?» — тиҙәр.

Читать далее →

Лоҡман-Хәким

Заманының иң оло хикмәт эйәләренән, әүлиәләрҙән булған Лоҡман-Хәким бер балта оҫтаһының ҡоло, үҙе лә балта оҫтаһы була. Ғалимдарҙы хөрмәт итә, хикмәт эйәләренә ҡатнашып, уларҙың тапҡыр һүҙҙәрен тыңлап һәм хәтергә алып ҡына йөрөй. Аллаһтың да ул ямғырҙар менән ерҙе йәшәрткәне кеүек хикмәт нуры менән күңелдәрҙе лә терелтеп кенә торғанын яҡшы белә.
— Мин, — тигән ул үҙенең улына нәсихәт биреп, — күп пәйғәмбәрҙәргә хеҙмәт иттем. Улар биргән хикмәтле һабаҡтарҙың һигеҙен үҙем өсөн һайлап алдым. Был кәңәштәргә тоғро булып ҡала алһаң, һин дә отолоуҙа булмаҫһың:
— намаҙ ваҡытында — күңелеңде,
— кешеләр араһында теленде һаҡла,
— өҫтәл артында ултырғанда ҡулыңды тик тот,
— ҡунаҡта күҙеңде тыя бел. Быныһы — тәүге дүртеһе. Ҡалған хикмәттәрҙең икеһен һәр ваҡыт хәтерҙә тот, икеһен онот.
Аллаһы Тәғәләне хәтереңдән сығарма, Уны маҡтап-ололап ҡына тор. Үлем хаҡында онотма. Кешегә ҡарата үҙең эшләгән игелектәрҙе лә, һиңә ҡарата улар эшләгән насарлыҡтарҙы ла хәтерҙә генә тотма — бына ошо хикмәттәр улар.
— Эй, улым! Донъя — тәрән диңгеҙ кеүек. Күп кешеләрҙе тартып алған ул. Унда кәмәң — тәҡүәлек, йөгөң — иман, хәлең тәүәккәллек булһа, батмаҫһың.
— Эй, улым! Аллаһы Тәғәләне зекер итеп кенә торған кешеләрҙе күрһәң, улар менән бергәрәк булырға тырыш.
Читать далее →

Тәсбих һәм доға

Намаҙҙы тамамлағандан һун ошо зиҡерҙәр уҡылыр:
Сүбхәнәллааһи үәл-хәмдү лилләһи үә лә иләһә илләл-лааһү үәллааһү әкбәр.
Мәғәнәһе: Аллаһы Тәғәлә кәмселектәрҙән пак булыусылыр. Бөтөн маҡтау Аллаһы Тәғәләгә генә хастыр. Бер Аллаһы Тәғәләнән башҡа һис Иләһ (Тәңре) юҡтыр. Аллаһы Тәғәлә һәр нәмәнән олораҡтыр.
Ләә хәүлә үә ләә ҡууәтә илләә билләәһил- ғәлиййил-ғәҙыыйм.
Мәғәнәһе: Аллаһтан башҡа һаҡлау һәм көс юҡтыр. Аллаһы Тәғәлә бөйөк һәм ғәзиз.
Мәә шәә аллааһү кәәнә үә мәә ләм йәшәәъ ләм йәкүн.
Мәғәнәһе: Аллаһы Тәғәлә теләгән нәмәләрҙең һәр ҡайһыһы булыр. Аллаһы Тәғәлә теләмәгән нәмә һис булмаҫ.
Читать далее →

Шәмле ҡыярҙар

Өс литрлы банкаларҙы 20 минут стерилләгеҙ. Уның эсенә балауыҙ шәме ултыртығыҙ һәм ҡыярҙарҙы матурлап тултырығыҙ. Ҡыярҙар түтәлдән яңы ғына өҙөп алынған булырға тейеш. Уларҙы йыуырға ла ярамай, таҙа таҫтамал менән ипләп һөртөгөҙ. Банка тулғас, балауыҙ шәмен яндырығыҙ ҙа 10 минут көтөгөҙ. Аҙаҡ шәмде һүндереп, тимер ҡапҡас менән ябығыҙ. Ҡышын ҡыярҙарҙың тәме лә, формаһы ла шул көйө һаҡланасаҡ.

Итальянса тоҙланған ҡыяр

10 кг ҡыяр, 100-150 г йәшел укроп, 20 ҙур булмаған кишер, 100-150 г көрән тамыры, 5-7 баш һуған.
Тоҙло һыу әҙерләү өсөн: 10 л һыуға 2 л аш һеркәһе, 200 г тоҙ, 300-700 г шәкәр, 8-10 лавр япрағы, 20-шәр бөртөк ҡара борос, 10-15 г горчица орлоғо.
Кишер, керән, һуғанды ваҡлап турағыҙ. Стерилләнгән банкаларға ваҡлап туралған йәшелсәләр менән бергә ҡыярҙы тығыҙлап тултырығыҙ. Тоҙло һыуҙы ҡайнар килеш банкаларға ҡойоғоҙ. Тәм буйынса шәкәр өҫтәгеҙ. 1 литрлы банкаларҙы 30-40, 2-3 литрлыларҙы 50-60 минут стерилләгеҙ.

Лимон кислотаһында маринадланған ҡыяр

Лимон кислотаһы менән маринадланған ҡыяр

10 кг ҡыяр, 150-200 г укроп (орлоҡтары менән), 500-800 г башлы һуған, 15-20 г керән тамыры, 1-2 баш һарымһаҡ кәрәк.
Маринад өсөн: 10 л һыуға — 375 г тоҙ, 125 г шәкәр, 125 г лимон кислотаһы, 10-15-шәр бөртөк ҡара борос һәм горчица, 5-6 лавр япрағы.
Ҡыярҙарҙы банкаларға тынҡыслап тултырығыҙ, һәр банкаға 1-3 тырнаҡ һарымһаҡ,1-2 баш туралған һуған, самалап керән тамыры, укроп төшөрөгөҙ. Өҫтөнә ҡайнаған маринад ҡойоп, бер һәм ике литрлыларҙы 15-20, өс литрлыларҙы 30-35 минут стерилләргә.

Маринадланған ҡыяр

3 литр банкаға 1800—1900 г ҡыяр, 3 г корица, 15 бөртөк ҡәнәфер, лавр япрағы, бер ҡуҙаҡ ҡыҙыл борос, бер нисә бөртөк ҡара борос, 60-70 г тоҙ, 60-70 г шәкәр, 180- 200 г аш һөркәһе, 1000—1300г һыу.
Бер ҙурлыҡтағы ҡыярҙарҙы йыуып, 5-6 сәғәткә һыуға һалып торалар. Йыуылған һәм туралған йәшелсәләрҙең, үләндәрҙең ярты өлөшөн банканың төбөнә, ҡыярҙарҙы тултырғас, өҫтөнә ҡалған үлән-йәшелсәләрҙе һалалар. Ҡайнап сыҡҡан һыуҙы ҡыярҙарҙың өҫтөнә ҡоялар, бер аҙ торғас, банканың һыуын һарҡытып, ҡабаттан ҡайнатып һалалар. Өсөнсө тапҡырында инде тәмләткестәр ҡушылған ҡайнар маринад ҡойола. Өҫтөн тимер ҡапҡастар менән ныҡлап япҡас, банкаларҙы күпмелер ваҡытҡа баш түбән ҡуйып торалар.