Архив автора: Назир Сабитов

Основные вехи становления Ислама в Башкортостане

Глава 1
Ислам в Средневековье и в новое время
На рубеже I и II тысячелетий на территории Южного Урала под влиянием глобальных процессов формировались новые культурные парадигмы существования средневековых сообществ. В первую очередь эти изменения были обусловлены социально-экономическими причинами, а именно необходимостью интеграции в глобальную систему взаимоотношений, где с VII века ключевую роль начинает играть ислам. Распространение этой монотеистической религии в Северной Евразии являлось главным условием вхождения башкир в афроевразийскую мир-систему того времени.
Принятие новых доктрин было обусловлено изменениями в социальной и этнической консолидации населения, где приоритетными становятся не родственные, а территориально-экономические связи. Факт принятия сложной системы единобожия является свидетельством высокого для того времени уровня развития в экономическом и социальном планах обществ, которые способны поддерживать эффективные связи с центрами цивилизации. Читать далее →

Балаға ниндәй исем ҡушырға?

Балаға ниндәй исем ҡушырға?
Ҡыҫҡаса балаға исем ҡушыу йолаһын ҡарап үтәйек. Интернет киңлектәрен ҡарап сыҡһаҡ, балаға исем ҡушыу ҡағышлы төрлө йолалар, ырым-шырымдар яҙғандарын күрәбеҙ. Шуға ла борондан килгән исемгә ҡағышлы ышаныуҙар арҡаһында төрлө буталсыҡтар һәм аңлайышһыҙлыҡтар килеп сыға, Ислам дине тарафтарынан хупланмаған мәсьәләләр килеп тыуа. Шул ҡайһы бер бәндәләрҙең наҙанлығы арҡаһында миңә лә, мулла булараҡ кешегә, йәшерен исем ҡушығыҙ тип, өндәшеүселәр бар.

Әйҙәгеҙ бына берәүҙең, дингә ҡағылышы булмаған бәндәнең «Презентация», доклад на тему «Балаға исем ҡушыу йолаһы»н ҡарап үтәйек. Был кеше үҙ маҡсатын: «Фәнни-тикшеренеү эшемдең актуаллеген» асыҡлай инде. Диндән йыраҡ булған берәй студенттыр инде, ярай инде, Аллаһ ғәфү итһен яңылышлығын.
Артабан уҡыйбыҙ: хәҙерге ваҡытта йолалар юғалып бара, элеккесә теүәл үтәлмәй. Йолаларға рус, татар йолаларының ҡайһы бер элементтары ла ҡушылған. Был йолаларҙы хәҙерге заманда яраҡлы итеп ҡулланыу. Читать далее →

Изге айҙарҙа доғалар

Изге айҙарҙа доғалар
Ислам донъяһындағы өс мөбәрәк айҙың береһе булған Рәжәб айына, иншшаАллаһ, Аллаһ насип иткәс аяҡ баҫтыҡ. Ай календаре буйынса Рәжәб – йылдың 7-се айы һәм 4 изге айҙың береһе. Рәжәб һүҙе «тәржиб» һүҙенән алынған. Тәржемәһе «хөрмәтләү», «табыныу» тигәнде аңлата. Аллаһы Тәғәлә был айҙы хөрмәтләп ураҙа тотоусының һәм үҙенә доға ҡылыусының гонаһтарын кисерә, уны юғары дәрәжәләргә ирештерә. Мөхәммәд пәйғәмбәрҙең, ﷺ бер хәҙисендә әйтелгән: “Йәнәттә һөттән аҡ, балдан татлы Рәжәб тигән бер йылға бар. Рәжәб айында бер генә көн булһа ла ураҙа тотҡан кеше шул йылғанан шифалы шәрбәт эскән кеүек булыр".
Рәжәб һәм Шәғбән – изге Рамаҙан айы тураһында алдан хәбәр биреүсе айҙар булып торалар. Пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәд, ﷺ йәнә бер хәҙисендә былай тип әйткән: «Рәжәб – Аллаһтың айы, Шәғбән – минең айым, ә Рамаҙан – өммәтемдең айы». Кемдер берәү Пәйғәмбәребеҙ, ﷺ: "Йә Рәсүлаллаһ, ни өсөн Рәжәб – Аллаһ айы һуң ул? – тип һораған. Пәйғәмбәребеҙ ﷺ: «Был айҙа ихлас күңелдән тәүбә итеүселәргә Аллаһы Тәғәләнең шәфәғәте инә, был айҙа ҡан ҡойоу, һуғыштар тыйылған, был айҙа Аллаһы Тәғәлә бөтөн пәйғәмбәрҙәрҙең доғаларын ҡабул ҡылған һәм күп кенә әүлиәләрҙе (изгеләрҙе) дошмандары ҡулынан ҡотҡарған». Беҙҙә көндәрен дә, төндәрендә салауат-шөкөрҙәрҙә булайыҡ. Читать далее →

Башкирия в документах Третьего рейха

Башкирия в документах Третьего рейха
Башкирия в документах Третьего рейха (совершенно секретно). Шпионские карты, доклады, аэрофотосъемки, расположение городов и заводов, фотографии деревни, рабочих Шафрана и прочие. Папки документов на немецком и некоторые переводы на русском.
Башкирии в документах Третьего рейха: совершенно секретно: БЗЗ хрестоматия / авт. -сост.: Л.М. Багаутдинов, Л.М. Багаутдинов, Р.А. Багаутдинов. — Уфа: РИЦ БашГУ, 2020. 290 с. 181Ж 978-5-7477—5069-2 Читать далее →

Заявление Бастрыкину!

Заявление Бастрыкину!
Как написать письма, заявления председателю СК РФ генералу Бастрыкину Александру Ивановичу и по другим инстанциям России?
Ассаламу ғалейкум уа рахматуллахи уа баракятух, Мира вам, милости и благословения Аллаха.
Уважаемый читатель, тут мне пришло письма от имамов, которые написали Бастрыкину А. В., председателю Следственного комитета Российской Федерации, генералу юстиции Российской Федерации и также в Генеральную Прокуратуру Российской Федерации. Опять очередная жалоба на действия муфтия ДУМ РБ Биргалина и на администрацию Башкортостана, которые так усердно хотят прикрыть свой промах в религиозной политики республике. Правильно, что пишут заявления, ибо Аллах в Коране сказал: Не склоняйтесь на сторону беззаконников, дабы вас не коснулся Огонь. (Сура 11. Худ, 113-й аят).
В этой статьи я напишу куда обращаться с жалобами, заявлениями. И вот это письмо имам-хатибов приложу для примера. Писать в государственные инстанции республики Башкортостан – бесполезно. Они отпишутся, что исходя из конституционного принципа отделения религиозных объединений от государства, на основании п.2 ст.4, п.5 ст.4, п.1 ст. 15 Федерального закона от 26.09.1997 г. № 125-ФЗ «О свободе совести и религиозных объединениях», органы государственной власти не могут вмешиваться во внутреннею деятельность религиозных объединений. Читать далее →

Һаҡал-мыйыҡ йөрөтөү

борода мусульманина

Интернеттә, контакт социаль селтәрендә ошо скриншот (һүрәт) йөрөй. Кемдер наҙан булыуы арҡаһында һаҡалһыҙ кешегә имам булыуҙы тыйған. Был мәғлүмәт сәләфит-ваһһабтарҙың «Ваҡыт» гәзитенән булырға тейеш.
Бында яҙылған: һаҡалды ҡырыу ҙа, ҡыҫҡартыу ҙа тыйылған. Был гонаһ, ә уны эшләүсе – боҙоҡ кеше (фәсих), тип яҙғандар.
Бындай фәтүә биргән ахмаҡ аңлатһа ине, йылдар буйы оҙон булып үҫкән һаҡалды муйынға шарф урынына уратып алып йөрөйөкме әллә ергә һөйрәтеп саң һөртәйекме? Нисегерәк ул һаҡалға баҫмай атлап, йөрөйөк әй?
Һаҡалды ҡырыу ҙа тыйылған, тигән бит әле. Бетләп китһәк, ни эшләргә ә? Күҙ алдына килтерәһегеҙме битен сикһеҙ йөн баҫҡан, һаҡал-мыйығы араһынан ауыҙы ла күренмәгән, бысраҡ, майлы, ризыҡ ҡалдыҡтары, маңҡа-төкөрөк менән уҡмашып ҡатҡан йөнтәҫ маймыл ҡиәфәтендәге имамды. Шул бәндә Ислам өлгөһөнең мосолманымы?
Һаҡалды ҡырыу ҙа, ҡыҫҡартыу ҙа гонаһ тигән. Уны эшләүсе боҙоҡ кеше (фәсих) тип, хөкөмдә сығарған. Читать далее →

Рөхсәт ителгән ғәйбәт

Рөхсәт ителгән ғәйбәт
Динебеҙҙә ғәйбәт рөхсәт ителгәнме тигәнгә күптәр юҡ, ғәйбәт ҡәрҙәшеңдең мәйетен ашауға тиң, тип әйтеүселәр булыр. Рәсүлебеҙ сәхәбәләре менән ултырған ваҡытта, уларҙан: «Ғәйбәттең нимә икәнен һеҙ беләһегеҙме?» – тип һорап ҡуя. Сәхәбәләр: «Аллаһ һәм уның рәсүле яҡшыраҡ белә», – тиҙәр. Шунан Пәйғәмбәребеҙ: «Бер кеше тураһында һөйләп, ул уны үҙе ишетмәһә, ғәйбәт һанала», – тип әйтә. Бер сәхәбә: «Ә ул һүҙ хаҡ булһа?» – тип һорағас, «Дөрөҫ булһа ла, ғәйбәт», – ти. Ғәйбәт – ике кеше араһында, ҡатнашмаған өсөнсөһө менән булышыу, уның холҡон, ҡылыҡтарын, хәбәрен, эшен, ғәиләһен һәм башҡаһын тикшереү...
Әммә Ислам динебеҙ ғәҙеллеккә ҡоролған, динебеҙҙә берәүҙең дә хаҡтарын ҡыҫырға, уны рәнйетеүгә юл ҡуйылырға тейеш түгел. Әгәр ҙә мосолман кешеһенең хаҡтарын боҙһалар, уның намыҫына тап төшөрәләр йәки рәнйетәләр икән, ул мосолман булғаны өсөн өндәшмәй генә ҡалырға тейеш түгел, кире самаһы булған яуабы ла булырға тейеш, был тыйылмаған. Читать далее →

Төнгө нәфел (тәһәжжүд) намаҙының әһәмиәте

Төнгө нәфел (тәһәжжүд) намаҙының әһәмиәте
Барлыҡ маҡтау, хәмед үә ҫәнәләр донъяларҙы барлыҡҡа килтереүсе, барыбыҙҙы ла даими ниғмәтләндереп тороусы, һәр ғәмәлебеҙҙе белеүсе һәм уның өсөн ғәҙел рәүештә хөкөм итәсәк, Үҙ рәхмәтенә ирешеүселәрҙе мәңгелек йәннәткә һәм боҙоҡтарҙы йәһәннәмгә индерәсәк Бөйөк Зат — Аллаһыға булһын!
Һуңғы пәйғәмбәр итеп иңдерелгән, донъяға Раббыбыҙҙың һүҙҙәрен үә шәриғәтен таратҡан, йәннәт ишеген беренсе булып асасаҡ һәм үҙенең өммәтен — беҙҙе беренселәрҙән булып унда алып керәсәк Мөхәммәд салләллаһу ғәләйһи үә сәлләмгә салауаттар булһын! Барыбыҙға ла Аллаһ Тәғәләнең сәләме, рәхмәте һәм бәрәкәте булһа ине!
Аллаһ Тәғәләнең рәхмәтенә һәм ризалығына өлгәшеү өсөн мәсетебеҙгә йыйылған хөрмәтле дин ҡәрҙәштәрем! Әссәләмү ғәләйкүм үә рахмәтуллаһи үә бәракәәтүһ! Читать далее →

Кемдән ҡурҡырға?

Кемдән ҡурҡырға?
Ҡурҡыу — кешенең йәшәйешендә ниндәйҙер ҡурҡыныстан һаҡланып ҡалыр өсөн барлыҡҡа килгән хис-тойғо, эске психик кисереш. Был кисереш нимәгә лә булһа нигеҙләнеп барлыҡҡа килә. Мәҫәлән, кемдер Аллаһ Тәғәләнән ҡурҡҡа, шул арҡала боҙоҡ эштәрҙән тыйыла, ата-әсәһенән ҡурҡҡан кеше уларҙы рәнйетеүҙән һаҡлана, аслыҡтан ҡурҡҡан кеше ас ҡалмаҫ өсөн үҙенең ашарын хәстәрләй башлай. Кеше шулай уҡ йәшен йәшнәүенән, көслө ел иҫеүенән, бейеклектән, һыуҙан, ҡараңғылыҡтан, хәҙерге донъяның хәүеф-хәтәрҙәренән, күңелендәге борсолоуҙарҙан һәм киләсәктәге билгеһеҙлектән шомлана. Читать далее →

Яңы йыл менән!

Яңы йыл менән (сәләфит-ваһһабтар)! Теш-тырнағы менән Яңы йылды ҡаршыларға ҡаршы булған сәләфи-ваһһабтарға уларҙың ДУМ РБ мөфтийе Бирғәлин А. яуабы. Бирғәлин Prufy.ru сайтының ютуб каналында журналист Рамиль Рахматовҡа биргән интервьюһында Яңы йылды ҡаршылау Ислам диненә ҡағылышы юҡ тине. Был байрам байрам булып ҡалһын тине. Мөфтий Бирғәлингә ҙур өмөт бағышлаған сәләфит-ваһһабтарға иҫке йылды һәм киләһе Яңы йылдарҙы шыршы тирәләй өрөлөп, бейеп-йырлап ҡаршыларға ҡала инде. Радикал ру, видеосайтынан ошо ҡыҫҡартылған хәбәрҙе ҡарағыҙ.